Онсркоспгпк металл кубыржолдары 6-бел im

ЖЕРАСТЫ КУБЫ РЖОЛДАРЫ НА АРНАЛГАН КОСЫМША ТАЛАПТАР

Трубопроводы металлические промышленные Часть 6

ДОПОЛНИТЕЛЬНЫЕ ТРЕБОВАНИЯ ДЛЯ ПОДЗЕМНЫХ ТРУБОПРОВОДОВ

СТ РК EN 13480-6-2016

(EN134X0-4:2012 «Metallic industrial piping - \xirt б: Additional requirements for buried

piping», IDT)

Ресми басылым

Осы улттыц стандарт EN 134X0-6:2012 еуропалыц стандартты байта жуэеге асыру болып табылады жэне В-1000 Врюссель, Маринке 17 мекенжанында орналаск/ан СЕН

р) 'цеатымен цабылданды

Казахстан Республнкасы Инвестнниялар жопе даму мимистp.iii iiiix Техникалык реттеу жоне метрология комитет!

(Мемстандарт)

Онеркосшт1К металл кубыржолдары 6-бел iM

ЖЕРАСТЫ KV БЫ РЖОЛ ДА РЫ Н А АРНАЛГАН КОСЫ.МША ТАЛАПТАР

СТ РК EN 13480-6-2016

(EN 134S0-4:20I2 «Metallic industrial piping - part 6: Additional requirements for buried

piping»,!DT)

Ресми басылым

Осы улттыц стандарт EN 13480-6:2012 еуропалыц стаиОартты батма жузеге асыру болып табылады жэне В-1000 Брюссель, Маричке 17 мекеижабыида орналасцан СЕН

Р) цеатымеи цабыи)аш)ы

Катакстан Республнкасм Инвест нциялар жопе даму министрлн ним Техника лык репсу жоне метрология комитет!

(Мемстандарт)

Л косымшасы

(ацпараттыц)

Жерясты кубыржолларына арналган есептеулер А.1 /Калпы ережелер

Осы косымша EN 13480-3:2012 жэне EN 13480-6:2012 талаптарын толыктырып жерасты кубыржолдары ушш колданылатын талаптарды снпаттайды.

Осы улпмен мыналарды есепке алып жерасты кубыржолдары уиин есептеулерд1 орындау усынылады:

-    кубыржолдары успндеп топырак немесе yfiiiui массасы тесемдердш турл1 турлерше сэйкес болуы керек;

-    кубыржолдары успнде топыракка эсер сплели статикалык жэне дпнамикалык жуктемелер (мысалы каш к жуктемелер!);

кысым мен температура езгерушш жиынтык эсерлерше туаршетш кубыржолдарынын икемдЫп мен орныктылыгы.

А.2 Матерналдар

EN 13480-2:2012 белпленген талоаптар шектеуаз колданылады Ойтсе де жерасты кубыржолдары жагданында жеп кубылысы. арналар немесе туннельдердеп жер бетшк кубыржолдары туарметш жагдайлардан елеул1 турде ерекшелене алады.

А.З Жобалау мен есептеулер A.3.I Есептеулер процелурасы

a)    кубыржолы iuiKi кысым»еа TycipuieriH, EN 13480-3:2012 келттрмген тендеулерден талап сплели калындыкты аныктау;

b)    ушнд| (А.3.2) жэне пайдалы жуктемелер (А.3.3) нэтижеанде жуктемелерд! аныктау;

c)    оларда Ь) белпленген жуктемелер колданылатын турл1 жумысшы шарттар ушш а) аныкталган калындыкты тексеру (А.3.4);

d)    кубыржолынын булн жерасты жуйесжде орныктылыкты тексеру

А.3.2 \Тпнд| салдарынан жуктемелерд! аныктау А.3.2.1 /Калпы ережелер

Жерасты кубыржолдарын тесеудщ мына эд1стер1 карастырылган:

-    тар орда кубыржолдары;

-    кен орда немесе ырыксыз шыгынкы жагалаулык калыпта кубыржолдары А.3.2.2 Белплеулер

Осы косымша максаттары ушш мынадай белплеулер колданылуы керек:

Си», = топырактын отыру коэффициент^ (А.3.2.5.1 Ь)-т кара);

C<jyn = колданыстагыя жолдарга дннамнкалык эсер етуд1 есепке алу коэффициент!;

D₀ = Кубыржолынын сырткы диаметр!. Стандартгы кубыржолдары ymiH, D„ руксат етшмдерд! коса теорнялык сырткы диаметр болып табылады;

⁼ кубыржолы кабыргасынын бер!лген калындыгы,

Et = ую материалынын модул!;

Е= кубыржолы материалынын икемд!л1к модул! (EN 13480-3:2012 кара);

H_t = кубыржолынын жолгаргы белтнен табиги топырактын бел не (жабын) дейш жалпы бшклк;

Н_с = шегуге тем жазыктыктан кубыржолынын жогары белтне дейт кашыктык; k = yfmui материалы уилн ^т*^ке кысымга бушр кысымынын коэффициент (Топырактын белсенд! белшушш коэффициент!):

L, = кубыржолынын жогаргы бвлтнен туратын келденен жазыктыкта ор еж;

Yt = уГйнд1 матерналынын мснни кп салмагы;

Ф = орды жабу уилн паидаланылган материалдыц iuiKi уикелу бурышы; р = yfiiiwi матерналынын iiuKi уйкелужщ коэффициент!;

р' = уГпнд1 материалы мен ор кабыргасы арасында сыргып уикелу коэффициент!; р' унем! р жэне р' тен немесе кем мэнш, ушши материалы Tiiicri сапалы (oipTeKTi) паидаланылган жагдайда р реттнде алуга болады;

F = узындык б!рл!пне жуктеме.

А.3.2.3 Топырак снпаггамасы

Арнапы дсректср болмаган жагдайда, будан api кестеде бер!лген мэндер жерасты кубыржолын жобалау жзне есептеу ymiн пайдаланыла алады.

A.3.2.3-Kecicci Топырак иен yiiiHji ма1Срна.1ынын сипаттамасы

Топырак Typi тыгыздык daN/m3 Ф О р = tan (ф) к р' = tan (Ф*) кр кр* Ycrinri кабата 1450 22 0,404 0,184 0,184 Жартылай ныгыздалган (ылгал) YCTinri кабать 1440 0,330 0,500 0,165 Каныккан устзнп кабат” 1760 0,370 0,400 0,150 Кумды сазс 25 0,406 саз1- 20 Тунбалыцк саза (кумдак) 2000 20 0,364 0,178 0,178 Икемхй саз- кумды саза 1800 14 0,249 0.152 0,152 Ылгалданган саза 2000 12 0,213 0.139 0,139 Ылгал жзне жартылай тыгыздалган сары сазь 1600 0,330 0,400 0,130 Каныккан сары саз немесе кумдакь 2080 0,370 0,300 0,110 Киыршыктасты ipi Tyrtipuiiкл! кумс 43 Орташа туйирилетп кумс 40 Усак кумс 38 Шепнд!л!к кумс 36 Тыгыз емес кума 1700 31 0,601 0,192 0,192 Кумды кныршыктас 2000 33 0,649 0.191 0,191 Сазды кумп 1800 22 0,404 0.184 0,184 Каныккан сазды кум” 2110 0,350 0,400 0,140 Кургак кум° 1600 0,330 0,500 0,165 Ылгал кум” 1920 0,330 0,500 0,165 Шламс 18 Батпакты жер Торфа 1700 12 0,213 0.139 0,139

А.3.2.3-кестеа Топырак пен ynnui матерналынын снпаттамасы (жаи'асы)

Топырак тур» гыгызлык daN/mJ Ф о И = tan (ср) к р’ = tan (ф‘) кр кр1 кумдакты лёсс (аллювиал тунба)3 2100 18 0,325 0,172 0,172 Томен сап алы сазды эк-балшык3 2100 22 0,404 0,184 0.184 Кумды шепндИ 1800 25 0,466 0,189 0,189 кныршыктас3 1900 37 0,754 0,187 0,187 Kepi уГилетж киыр-шыктаспен копсытыл-ган материал1* 1700 0,330 0,580 0,192 Kepi ушлетж тас-кумды топырак* 1900 0,330 0,500 0,165 Kepi ушлетж ылгал сазды топырак1* 2000 0,330 0,450 0,150 a)    Жерасты кубыржолдарына эсер ететж сырткы жуктемелерд1 есептеу -CER1B 1970. b)    Сонгы тэждрибелер шеНнде жабык арналарга сырткы жуктемелер теориясы - MARSTON 1930. c)    Жерасты кубыржолдарынын орныкгылыгы. Е М. Яссин жэне В.И. Черникин Москва. 1968 ж

А.3.2.4 Гопы рак снпаттамасы А.3.2.4.1 Аныктама

Егер мына шарттардын oipeyi канагаттандырылса, кубыржолы тар ор жагдайында болады деп саналады (А.3.2.4.1-1 - А.3.2.4. l-4-cyperrepi):

— < 2 and — >1,5 D₀    Lx

немесс

2 £    < 3 and — > 3,5

D₀    L_t

Егер осы талаптардын 6iнрде-oipi орындалмаса, кубыр кен ор жагдайында деп саналады

А.3.2.4.2 \'ю нэтнжесжде жуктемеш есеитеу

Кубыржолы узындыгынын б1рлтне туаржетж жуктеме А.3.2.4.1-1 жэне -2 тендеулержде келттр1лген:

Рл ^ш С ^ 1\L\H_X

Ci

(А.3.2.4.2-2)

С| мэнж Н, / Ц коэффициент кызмет1 немесе кр' туынды ретжде А.3.2.4.2-сурет1 бойынша тткелей алуга болады.

Л.3.2.5 К'ен op немесе ырыксыз шыгыкккы жагал аулы к жагдайда кубыржолы A.3.2.5.I Аныктама

а) шыгынккы бел1к q_f коэффициент! А.3.2.5.1-1 жэне А.3.2.5.1-2-суреттершде аныкталады, барынша кешнен колданылатын мэндерт А.3.2.5.1-1-кестесшде келирЫген,

A.3.2.5.1-I-Kecrcci Шьпыцкы бе.пк коэффиииснинщ MJiucpi

Ь9рын1 20 Чг 0° 1 о о ". 0,98 60° 0,93 90° 0,85 120° 0,75

А.3.2.5.1-1-суреп

Ь) топырактын шегу коэффициент!

топырактын шогу коэффициент!, Си«. мына улпмен аныкталады:

Д5[ + A.S^- ДГ|^-Д$1

мунда (А 3.2.5.1-3-сурепн кара)

AS| табьиги топырак пен келденен жазыктык арасында влшенген, кубыржолынын жогаргы белтнсн туратын кубыржолына жапсарлас уйжд1 топырагынын шегенделуц

ЕСКЕРТПЕ Ект жагдайды топыракты Kepi уйгеннен кеГпн болжауга болады:

-    кубыр успнен ymiui ушндшш калган безлтне Караганда аз шегедг Бундай жагдайда Tiiicri «катты» кубыржолына ЕСКЕРТПЕ 2), шекарада кесепн куш (келденен куш) кубыржолына жуктемеш кушейтуге умтылады жэне шегу коэффициент! он (ырыксыз) болады.

-    Кубыржолы устжен ушнш, уйннджщ баска белтне Караганда катты шегедг Бул жагдайда «жартылай катты» немесе «икемдЬ кубыржолына сэйкесетж (ЕСКЕРТПЕ 2 кара), шекарадагы куш (келденен куш) кубырожолына жуктемеш темендетуге умтылады

KPCT EN 13480-6-2016

ЕСКЕРТПЕ Не мэнш А.3.2.5.1 -4-суреп бойынша -пкелей алуга болады

V4

-2.5    -1.5    -0.5    0.5    1.5    2.5    ЦС>_М

А.3.2.5.1.-4 -сурет! Тен отырылу жазыктьн ы, II». аныктау А.3.2.5.2 У'ю нэтнжесшде жуктемет есептеу

Кубыржолы туартетж узындык б1рлтне жуктеме А.3.2.5.2-1-тендеу1нде келт1р1лген

F₂-C₂r,D_eH,    (А.3.2.5.2-1)

С2 коэффициент! мына тендеулермен бершген:

A.3.2.5.2-cyperi

Алгысез

1    Казакстан Республикасы Инвестицнялар жэне даму министрлтнщ Техннкалык реттеу жэне метрология комитетшщ «Казакстан стандарттау жэне сертификаттау институты» республнкалык мемлекетпк кэсшорны ДАИЫНДАП ЕНГ13Д1

2    КазакстанРеспубликасыИнвестицияларжэне даму министрлтнш Техннкалык реттеу жзне метрология комитет! терагасынын 2016 жылгы «25» карашадагы № 300-од буйрыгымен БЕК1Т1Л1П КОЛДАНЫСКА ЕНГ131ЛД1

3    Осы стандарт EN 13480-4:2012 «Metallic industrial piping - part 6: Additional requirements for buried piping» (Онеркэагтк металл кубыржолдары. 6-бел!к. Жерасты кубыржолдарына арналган косымша талаптар) еуропалык стандартка балама

Еуропалык стандарт EN 13480-4:2012 «Metallic industrial piping - part 6: Additional requirements for buried piping» хатшылыгын AFNOR журпзетж CEN/TC 267 «Онеркэагтк кубыржолдары мен кубыржолдары» техннкалык комитет! эз1рледг

Агылшын тшнен аударма (еп).

Оный непзшде осы улттык стандарт данындалган (эз1рленген) жэне оган с!лтеме бер1лген еуропалык стандарттардыи ресмн даналары Нормативах техннкалык кужаттардын йрынгай мемлекетпк корында бар

Улттык стандарттардыи алтеме халыкаралык стандартгарга сэйкеспп туралы матмет В.А. косымшасында келпршген.

Сэйкестзк дэрежеа - б1рдей (IDT)

4    Б1Р1НШ1 ТЕКСЕРУ MEP3IMI ТЕКСЕРУ КЕЗЕНД1Л1Г1

6 АЛГАШ РЕТ ЕНГ131ЛД1

Осы стандартна озeepicmep туралы аппарат жыл санын шыгарылатын «Стандарттау жошндегi нормативна к цужаттар» акпа/киптык ситеместде, ал ojsepicmep мен тузетулер млпнн/    ай санын шыгарылатын «Улттык, cmaiukipmmap»

анна/киптын ситеместде жаршианады. Осы стан<)артты нашна щюстырган (ауыстырган) немесе жонган жагдайда miticmi хабарлаиа ан санын шыгарылатын « Улттык cmaiukipmmap» акна/кинтык ситеместде жаршианады.

Осы стандарт Казахстан Республикасы Инвестицнялар жэне даму министрлтнщ Техннкалык реттеу жэне метрология комитепншн руксатынсыз ресми басылым periнде толыктай немесе белшектел!п басылып шыгарыла, кебеГтле жэне таратыла алмайды

KPCT EN 13480-6-2016 КА1ЛКСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫЦ МЕМЛЕКЕТТ1К СТАНДАРТЫ

Онсркэст I ik* металл кубыржоллары 6-бел iM

ЖЕРАСТЫ КVБЫРЖОЛДАРЫIIА АРНАЛГАН КОСЫМША ТАЛАПТАР ^{2 3 1 4}

камтамасыз етед1.

ЕСКЕРТПЕ 1 Осы мемлекетте жзне осы тургылыкты орында кабылданган Tiiicri каушаздж шараларыньщ талаптарын есепке кабылдау керек.

b)    Мынадай непзп факторлар есепке кабылдануы Tiiic:

-    кубыржолы трассасын тесеудк орналасу схемасы, косылу жуйелержж взара эрекетп коса жобалау;

-    матермалдар мен курылымнын техникалык шарттары мен сапасын бакылау,

-    пайдалану жэне бакылау бойынша нускаулык;

-    жепден коргау;

-    сырткы эсер етулерден коргау жэне аталган эсер етулерд1 темендету бойынша шаралар;

Барлык бермген факторлар езара байланысты.

ЕСКЕРТПЕ 2 кубыржолдарынын барлык жерасты жууйелерж мумкж KayirrriH туындауына реем и талдау процсдурасына Tycipy усынылады.

ЕСКЕРТПЕ 3 осы мемлекетпк жже осы тургылыкты орында кабылданган каушаздж шараларынын тжеп талаптарын есепке кабылдау керек.

c)    Косымша каутаздж шаралары кубыржолы жуйелержж жерасты тел1мдерж окшаулаудын автоматтандырылган тэалдерж коса, EN 13480-1: 2012 стандартынын талаптарына сэйкес, I-топка жататын суйыктыктар ушж аныктала алады

3.2    Кубыржолларын телеу схема л ары

Кубыржолдарынын жерасты жуйелержж барлык схемалары орнату орнында жумыс нелер1 мен басшыларымен xenicinyi керек, Орнату орнынын neci баска пакты бар немесе жоспарланган жерасты коммуникациялары (кабельдерд1 коса) туралы жэне жумыстар журпзу аймагы немесе жобаланатын кубыржолы аумагы шепнде беттеп барлык жуктемелер туралы жепал1кт1 хабардар болуы Tiiic.

EN 13480-1:2012 талаптарына сэйкес III класка катысты кубыржолы жуйелер1 жеке немесе егер барынша жакын кашыктыкта орналасу мумкждт расталмаган болса, кубыржолдарынын баска жуйелержен кем1 0,25 м кашыктыкта орналасуы керек.

3.3    Кондыргынын орналасу герендн i

Арнайы корганые болмаган жагдайда (мысалы бетон плиталары) жерасты кубыржолы жуйелер! кем дегенде 0,8 м калындыкгы корганые жабынга не болуы керек.

Жобалаушы салкын icipyi немесе топырактын кату ыкгималдыгы бар жерде немесе жер казу жумыстарынын себептер1мен бузылу мумктнд1п бар жабын калындыгын улгайтуды ecKepyi керек.

3.4    Кубыржолдарын танбалау жэне т1ркеу

Жерасты кубыржолдары етелн кубыржолынын лкелей уелнен немесе кем1 0,3 м кашыктыкта узд1кс1з таспамен немесе баска кел1с1лген тэс1лмен белплену1 керек.

Барлык жерасты кубыржолдары, олардын курылыс курылымдары немесе баска орныкты орнатылган курастырымдардын орналасуы схемасы дэл керселлетж, оларды орнатканнан кеГпн -пкелей сызбаларда белплен>з керек. Алан neci Tuicri кашыктыкта орналаскан сойкестешдру баганалары немесе жабу плнталарынын кемепмен жер белл1к белплеуд1 талап ете алдады.

3.5    Куб^ыР^лаР^лы>< iuiici 6с I in бакылау cpcacc.icpi

Жерасты кубыржолы кубырларынын imKi бетше кезенд1 бакылау журпзу болжанатындыктан жэне техникалык шарттар болжалды эд1сп ескерепшйктен, жобалаушы бакылау куралдарын енпзу мен алып шыгудын тн1сп тэалдерш камтуы керек. Бундам тексеру максатында кубыржолдарын жабу мен ашу бомынша куралдар EN 13480-3: 2012 стандартынын талаптарына сэйкаес эз1рлену1 керек

3.6    1шшдепш алым шлыгу

Кубыржолы жуйелерш жобалаушы кубыржолы imiндепеш Kayinci3 толтыру мен алып шыгу ушж кол жетюзуод камтамасыз ету бомынша шараларды карастыруы керек Бундам шаралар санылаулар мен тегу орындарын жэне талаптарга сэйкес келбеул1ктерд1 жэне xiiicri бурмалар мен косатын болшектерд! тандауга не болады.

3.7    Орда агын су саркылуы

Жобалаушы жерасты кубыржолдарын тосеуге арналган орлар топырак сулары ymin арна репнде кызмет ете алуына зертеу журпзед1. Жеткшкп колбеу мен ciHiруд1 камтамавсыз ету уш1н Tiiicii куралдарды немесе кубыржолы амналасында судын жмнакталуын болдырмау уш1н тундыргыштар колданылады. Бундам шаралар мумкш болмамтын жагдамда, жобалаушы жоба бомынша есептеулерде флотация ыктммалдыгын косу керек

Бутан косымша соргыту^г курылгылары тдростатмкалык сынаулардан кеГмн су теплуш камгамасыз eryi керек. Осы операцняны орындау кез1нде кыртыстын шайыпып Keryi болмауы тм1с.

4    Ма терм ал дар

Матерналдар EN 134580-2: 2012 стандарты талаптарына сэмкесуц бул бомлык багытта гмдро жарылудан кем1н бер1лген мнннмал узару мэн1 20% курауы керек (EN 13480-2:2012, 4.1.4-тармагын кара).

Узару мэндер1 кем1 20% курамтын матерналдарды памдалануды болдырмау керек. Оларды памдалану сатып алушы мен жобалаушы арасында ке;пс1м бомынша тана мумклн болады.

5    Жобалау жзне есептеу

5.1 Жерасты кубыржолдары ушш кабыр!алардын мнннмал калыцдыгы

Егер кысымнын жобалык есептел1нулер1 улкен калындыкты талап етпесе, онда кубыржолы кабыргасынын калындыгы 1-кестеде келт1р1лген мэндердем томен болмауы керек.

1-кесте Жерасты кубыржолдары ymin кабырганын минимал калыцдыгы

Номиналды олшем (DN) Ммнммал калыщык. мм DN < 80 3,2 80 < DN < 150 4,7 150 < DN < 450 6,35 450 < DN < 600 7.9 600 < DN < 950 9.5 950 < DN 1% DN

5.2 Жобалау

5.2.1    Карапайым oip кубырлы елшемдш модел ьд1 oipiKTiperin жерасты кубыржолдарында жэне коршаган топырак туралы мэл1меттер EN 13480-3 стандартынын талаптарына сэйкес жобаланатын кубырджолдары ушш жетк1л1юп болып табылады. Жети.йкт! дол гсомсханпкалык дере клер немесе осы косымша талаптары сэйкес келмейтш жерде, топыракты шыгаруга дейт кубыржолына барынша курдел! талдау колдануга болады.

ЕСКЕРТПЕ Кубыржолынын топыракка жуктемелер! руксат сплели жетюзуин жуктемеден аспайды деп болжанады

5.2.2    Жобалаушы топырак салмагы немесе кубыржолын жабуды жэне кубыржолы успнен топыракка баска да ст атмкалык жзне динамикалык жуктсмелсрд! немесе козгалыстын максимал есептелген мэшн камтуы керек. Кубыржолына 150 мм калындыкты кум немесе оган уксас сусыма материал кабатымен пкелей (бастапкы) жапкан кезде, зеер ету кубыржолынын жогаргы белне 180° радиусында барлык периметр! бойынша ескер1лу1 керек.

5.2.3    Есептелген кысым жагдайында есептеулерге косымша кымталмаган жуйелер жуктемесше есептеу журпзу керек

5.2.4    Кубыржолында жылжу оны коршайтын топыракпен бапйланыека туселн бетте туындайтын уйкелу куш1мен елеул1 дэрежеде шектелелн болады жэне оны кубыржолы мен ipi бурмалардын жерасты буплген бел!ктер!н1н айналасында ти1мд| болдырмауга болады. Егер салыстырмалы козгалыска кемектесет1н арнайы шаралар енпз1лсе, жерасты кубыржолдары есептеу уш1н бойлык багытта толыгымен шектелген болып саналады.

Кысы.мнын жнынтык scepi мен температура езгеру1нен осьлк кернеу мына улпмен есептелед1:

S_L=v S_p-E_a(AT)    _(|)

мунда

Si. бойлык < 0,90 кернеуд1 жэне есептелген температура жагдайында аккыштыктын шартты шеНн б1лд!ред1;

-    Spтек кысым нэтижес!нде пайда болатын шенберд! кернеуд1 б1лд1ред1;

-    ЛТ - максималды температуралар аукымы

v - Пуассон коэффициент.

5.2.5    Жан-жакты зерттеулер журпз!лмегенд1ктен, максимал температуралар аукымы (орнату температураларын косу) 35 °С-тан аспауы керек, ал жерасты nitmepi мен ушлк-Tepi снякты шектеу мумк1нд1ктер1 кем! 5 DN кашыкгыкта орналастырылуы керек. Жан-жакты зерттеулер журпзу кажет жерде, ол EN 13480-3:2012 стандартынаын талаптарына сэйкес А косымшасын (нормативлк) толыктырумен журпзмедг

5.2.6    Сейсмикалык толкындар ескер!лет!н жерлерде, кубыржолы катты белпленген топыракка жэне сырткы жылжуларды тексерумен тоселед!. Динамикалык кушейту есепке кабылданбайды.

ЕСКЕРТПЕ коршаган топырак кубыржолынын барлык уйлес!мд! козуын mi мд! баса алатын болып саналады.

5.2.7    Жобалаушы жобалаудын барлык шарттарын аныктау кез!нде кубыржолынын бетте жаткан жэне жерасты арасындагы бетгер шекараларын ескер>т керек болады.

Статикалык талдау журпзу кезшде жерасты тел1 inuepi н жылумен кенейту кез!нде камыттармен бектлген peri нде ескеру керек жэне ол колданымды шамага лей in ем белктш жуктемесш шектеу ушш жеткшкп жер бетшк батктщ икемдшпмен камтамасыз erijiyi керек.

Жобалауды бетте орналаскан немесе кубыржолы арналарында орналаскан косылган кубыржолына катысты жерасты кубыржолынын кез келген болжалды отыруымен туындаган салдарларга зерттеу журпзуi жэне осы кужат талаптарына сэйкеспкп камтамасыз eryi керек.

ЕСКЕРТПЕ Кубыржолында газ флюидтершщ туындауы жагдайында жобалаушы сыгымдагышты беру желшершде температуранын ыктнмал кетертуш ecKepyi жэне редукциялык жабдыктан шыгыста тшсп темендеуд! ecKepyi тшс.

Бундай жслЫк ешмдеро жерасты тел1мдер1 жанында орналаскан жерде, жобалаушы температуралык езгер1стердш эсер етужен салдарларды еск-epyi Tiiic.

6. Тесеу

6.1    Орлар

6.1.1    Кубыржолдарды тесеудш эдеттеп 3flici op казу болып табылады Балама peri нде соккылап бургылау немесе оган уксас орсыз тесеу ашстермйн кемепмен теселепн кубыржолынын жерасты орналасуынын баламасы репнде шегендеу кубырлары болуы Tiiic.

6.1.2    Op Ty6i ныгыздалуы жэне ушмр затгардан, жартас жыныстары немесе тастардан тазартылган болуы керек Ор флотацнялану мен жепш азайту ymiH кубыржолын соргытуга тшсп келбеумен орындалуы керек Кажет жагдайда бурмалар немесе ciHiperiH кудыктар карастырылуы керек.

Кубыржолын тесеу кумнан жасалган тепе орында немесе оган уксас материал га жасалады жэне салмактан бойлык бугуден болатын сэйкес кернеу есепке кабылданбауы керек.

6.1.3    Денгелек кум немесе усак киыршыктас снякты сусыма материалдардан жасалган жатын Heri3i кубырлар ymin -ripey мен тазарту кезшде демеуд1 камтамасыз етепндей жепал1кп терендшке не болуы керек

6.2 Кубыржолдарын тесеу

6.2.1    Ор кубырларды орнына тесер алдында Судан елеул1 турде тазартылган болуы керек.

6.2.2    Гидростатикалык жэне баска тексеру операцняларын етюзу кез1ндети1сп карап шыгуды журпзуге жэне орда кубырлар косылыстарына орау немесе кандай да 6ip баска корганысты журпзуге муммнд4к oepeTiH, косылыстарга жеткшкп кол жетк!зуд1 камтамасыз ету керек Барабар шаралар гидростатикалык сынаулар втмзгеннен кешн кубыржолы мен орлардан суды кепру бойынша кабылданады.

6.2.3    Орга тесер алдында кубырдын imKi диаметр! талап еплет1н улпге жешн тазартылуы керек

6.2.4    Сактау мен тесеу кезшде кубыржолынын жэне онын жабындарынын бул’шузн болдырмайтындай барлык парктикалык шаралар кабылдануы керек. Кетеру кез1нде сымды тростар жэне шынжырлар пайдалануга болмайды. Кубырлардын корганые жабындарына кезбен шолып карау журпзу немесе оларды тесегеннен кешн жэне орды экскаватормен жабуды бастар алдында жогары кернеумен сынау журпзу керек болады

6.3 Орлы жабу

6.3.1    Орды жабуды бастар аддында барлык косу операциялары мен тексерулер аякталуы керек.

6.3.2    Жабудьщ oipimni кабаты, кубырдын барлык айналасу сусыма материалмен жабылатыны жагдайда кем1 150 мм теренд1кке сусыма материалдармен журпз1лу1 керек

6.3.3    Калган жабу орда топырак снпаттамасын езгертпеу ушш ордан казып алынган сол материалдын езжен турады. Орга еамдш калдыктары немесе кокыстар тасталмауы керек. Жабу кабаты 0,3 м жетпешнше ныгыздауды бастамау керек.

7    bipik'iipcriii жалгастмргыштар немесе шегендеу кубырдары

Жерасты кубырдолдары кел1ктж жш козгалатын жолы бойына немесе кездейсок ауыр жуктерд1 тасымалдау болатын орындарда ететж жерде, олардын устжен корганыс oipiKTipeTiH жалгастыргыштарды немесе шегендеу кубырларын карастыру керек. Бундай шараларды теселу1 соккылап бургылау эдюмен немесе баска оган уксас эдгспен жасалган тел1мдер ymiH колдану керек

Шегендеу кубырлары болаттан, бетон немесе пластик курамнан дайындалган болуы керек. Бундай кубырлар диаметр! 100 мм тек етюзетж кубырмен минимал санылауды камтамасыз eryi керек

Олардын курастырымы жетюзетж кубырды жзне кандай да oip iuiKi тзреулерд! есепке алмай барлык мумкж сырткы жуктемелерге тетеп 6epyi керек. Болат кубырдын кальщдыгы колданылатын жуктемелерге сэйкес EN 13480-3:2012 стандарты бойынша талап сплели мэндерден томен болмауы керек (минимал мзш 9,5м).

Кубыр айналасында 4 м максимал мэтмен аралык талаптарынан аспайтын кашыктыкта ортасы бойынша кем! уш демеГтн кермелер орнатылган болуы керек.

Шегендеу кубырларынын шеттер! су мен бетен коспалардын TycyiH болдырмайтындай жабык болуы керек Егер демейтж курал мен курсаулык сакнна арасында шенберл1 кешстзк суйыктыкпен толтырылуы керек болса, онда ныгыздау, егер езгес! сатып алушымен ескершмесе, толтыргыш кысымына тетеп бере алатындай жетк!л!|сп oepiK болуы керек.

8    Жегшем коргау

8.1    Жал п ы ережелер

Жерасты кубыржолдары Судан жзне топырактан болатын ластайтын заттектерден туындайтын сырткы жепден жзне жердегт адасатын электр токтарынын зсер1нен коргалган болуы керек Корганыс кубыр бетжщ жабындарынын жнынтыгы мен катодтык электр корганысынын комепмен камтамасыз ет!лед1.

Кубырларга арналган техникалык шарттар уш1н жерасты кубыржолдарын жепден коргау бойынша кажет талаптарды аныктау калыпты болып саналады. Бундай талаптар дайындауга, жабын мен катодтык коргауга арналган техникалык шарттар нысанында бер!лед!.

Орында кездесу! мумкш жепл!к кау1плл!к бел!пнде барлык Tuicri акпаратгы какгтамасыз ету керек.

8.2    Жабынлар

Барлык салынатын жабындар геолошялык орта уш1н тгасп болуы жзне бержген шартгарга жарайтын механнкалык жзне электр касиетгерге ие болуы керек

Кандай да 6ip баска ерекшел!ктердщ бомлауы жагдайда дайындаушы кажетп жабындарды тандау кез1нде TiiicTi еуропалык стандарттар талаптарын басшылыкка алуы Tuic.

Жабындар кубыр бел мен катты тутасуга не болуы жэне сырткы осерге тусеНн курылыс аландарынын бузылуы мен геометриялык узшулер кезжде тутасудын бузылуына орныкты болуы тшс.

Жабындарды курылыс аланынын шеНнен тыс салу жабынды барынша колайлы жагдайларда жабуды камтамасыз етуге барынша жакындатылуы керек. Аландарда жабындарды жабу кезжде барлык кажегп корганыска жету ушж балама эд1стерд1 пандалануга болады, мысалы кубыр косылыстарын таспамен орау немесе шагын аландардын баска уксас турлерж орау. Непзп кубыр жабынымен барабар тутасуды камтамасыз ereriH жэне тесеу шарттарына жарайтын эд1сл тынгылыкты тандау керек болады.

8.3 Катодты корганыс

Жерасты кубыржолдарынын катодты корганысы, корганыс жабын бузылган немесе бузылуы мумкж орындарда жеке жегшк эсер етулер тэуекелж темендету максатында салынуы керек.

Корганыс еритж анодты косумен немесе бержетж токты колданумен камтамасыз епледг Корганыс тесеуден кейж орындалатын ретжде жагылады.

Кангыган (паразит) токтардан алынатын еленулердж жер аркылы кешенд| енеркэаггпк кэсшорындарга оралу Kaynine назар аудару керек жэне корганыс жуйес1н жобалаушы баска жерпл1кп электр жел1лер1мен мумюн озара эрекет етуд1 ескеруй керек болады.

Жобалаушы барлык жерасты кубыржолдары ушж орында электр бут4нд1кп камтамасыз eiyi керек.

ЕСКЕРТПЕ Ернемектер жэне кубыржолында баска элементтер ерекше косылыстардын уз1лмеу1н талап ете алады.

Кубыржолы жуйслср1не электр косылыстар багана материалымен сыйысымды толыгымен nicipinren жастыктарды пайдалану аркылы орындалуы керек, Кубыр кабыргасына -пкелей косылу руксат еплмейдг

Жерасты кубыржолдары жер услнде болатын тел1мдерден окшаулау ернемектер1 немесе тен мэнд1 курылгылар комепмен электр окшауланган болуы керек

9 Бякылау карап шыгу жэне сынаулар

Жерасты кубыржолдарын карап шыгу жэне сынау EN 13480-5:2012 стандартынын талаптарына сэйкес журпз1лед!.

II ракш кала кубыржолдарынын жерасты тел1мдер1 орга тесер алдында кысым астынла сынаудан етук ал барлык корытынды косылыстар кымталгандыкка сынауга немесе баска белпл1 бузылмайтын эд1стерге тус1р1лет1нт болады.

1

   Нормятнвтж ci.neMe.icp

Осы стандартты колдану ушж мынадай алтеме нормативтж кужаттар кажет. Куш белпленген алтемслер ушж алтеме норматнвтлк кужаттын аталган басылымы гана колданылады. куш белпленбеген алтемелер ушж алтеме кужаттын (барлык езгер1стерж коса) сонгы басылымы колданылады:

EN 13480-1:2012 Metallic industrial piping — Part 1. General (Металл кубыржолдарынын енеркэсттж жуйелерг 1-белж. Жадны талаптар)

EN 13480-2:2002:2012 Metallic industrial piping — Part 2. Materials (Металл кубыржолдарынын енеркэсттж жуйелерг 2-белж Матерналдар).

EN 13480-3:2012 Metallic industrial piping — Part 3. Design and calculation (Металл кубыржолдарынын енеркэсттж жуйелерГ З-белж: Жобалау жэне есептеу).

EN 13480-5:2012 Metallic industrial piping — Part 5. Inspection and testing (Металл кубыржолдарынын енеркэсттж жуйелерг 5-белi к Бакылау жэнесынау).

2

Енпзтген куш 2018-01-01

3

   Колла пылу саласы

Осы кужат толык жене жартылай жерасты жэне косатын жалгастыргыштарды немесе балама корганыс курылгыларын жерасты жэне жартылай пайдаланумен кубыржолдарынын енеркэсттж жуйелерже конылатын талаптарды бел плеши. Осы кужат EN 13480 калган алты бел1ктер1мен 6ipre колданылады.

Егер осы стандарт колданысына тусетж жерасты кубыржоллары жуйеа баска стандартка сэйкес орнатылган. мысалы му нам кубырлары жуйелерже арналган кубыржоллары жуйелерже косылса, онда ету жабатын элементтж, мысалы осы ею тел1мд1 ажырататын ажырату немесе реттеуил клапанынын болуы жагдайда орындалады. Бундам ету енеркэсттж кэсшорын шекарасынан Tiкелен жакындыкта орналасуы керек, oipaK осы шекаралар шеНнде немесе олардан тыс орналаса алады.

Жумысшы температура 75 °С аспауы керек.

Есксртпс - Барышна жш ары тсмпсратуралар жаглайынла l-N 13941 + А. 1:2010 станлартына ситсмс корсету i ТЮС, 6ipa* CHN/TC 107 техникалык комитента колданылу саласы 140 °С лсйшп тсмпсратуралармсн жэне 800 мм дейшп днамстрлсрмсн хиын ала окшаулашан кубыржолларммсн гана таралатынын ссспкс кабыллау керек. бул сипатгамалар агалган буНымлар yniiii а.иыщы кагарлы техникалык шарпарга жауап бередт

4

   Жадны срсжслср

3.1 Кяу|пспл1К талаптары

а) енеркэаптж аймак аумагында кубыржолдарынын жерасты жуйелер1 оз1мен кэсшорын персоналы, жабдыктар мен коршаган орта ушж Kayin тудырады. Осы стандартта кубыржоллары жуйелер! ездер1мен тудыратын Kayimi багалау жэне кубыржолы жуйелержж бутждтн камгамасыз ету боиынша ic-эрекеттерге басшылыкты