Товары в корзине: 0 шт Оформить заказ
Стр. 1 

34 страницы

Купить СТ РК 2730-2015 — бумажный документ с голограммой и синими печатями. подробнее

Цена на этот документ пока неизвестна. Нажмите кнопку "Купить" и сделайте заказ, и мы пришлем вам цену.

Распространяем нормативную документацию с 1999 года. Пробиваем чеки, платим налоги, принимаем к оплате все законные формы платежей без дополнительных процентов. Наши клиенты защищены Законом. ООО "ЦНТИ Нормоконтроль"

Наши цены ниже, чем в других местах, потому что мы работаем напрямую с поставщиками документов.

Способы доставки

  • Срочная курьерская доставка (1-3 дня)
  • Курьерская доставка (7 дней)
  • Самовывоз из московского офиса
  • Почта РФ

Устанавливает потенциометрический метод определения массовой концентрации нитрат-ионов во всех типах вод в диапазоне массовых концентраций от 0,60 до 620,00 мг/дм3, в присутствии хлорид-ионов в количестве не более 500 мг/дм3.

 Скачать PDF

Оглавление

1 Область применения

2 Нормативные ссылки

3 Термины и определения

4 Приписанные характеристики погрешности измерений

5 Средства измерений, вспомогательные устройства, реактивы и материалы

6 Метод измерения

7 Требования безопасности, охраны окружающей среды

8 Требования к квалификации оператора

9 Условия выполнения измерений

10 Отбор проб и подготовка к выполнению измерений

11 Выполнение измерений

12 Обработка результатов измерений

13 Контроль качества результатов измерений

14 Оформление результатов измерений

Библиография

Нормативные ссылки:
Стр. 1
стр. 1
Стр. 2
стр. 2
Стр. 3
стр. 3
Стр. 4
стр. 4
Стр. 5
стр. 5
Стр. 6
стр. 6
Стр. 7
стр. 7
Стр. 8
стр. 8
Стр. 9
стр. 9
Стр. 10
стр. 10
Стр. 11
стр. 11
Стр. 12
стр. 12
Стр. 13
стр. 13
Стр. 14
стр. 14
Стр. 15
стр. 15
Стр. 16
стр. 16
Стр. 17
стр. 17
Стр. 18
стр. 18
Стр. 19
стр. 19
Стр. 20
стр. 20
Стр. 21
стр. 21
Стр. 22
стр. 22
Стр. 23
стр. 23
Стр. 24
стр. 24
Стр. 25
стр. 25
Стр. 26
стр. 26
Стр. 27
стр. 27
Стр. 28
стр. 28
Стр. 29
стр. 29
Стр. 30
стр. 30

СУ САЛАСЫ Нитрат-иондарды аныктау эд1«

КАЧЕСТВО ВОДЫ Метод определения нитрат-ионов

КРСТ 2730-2015

Ресми басылым

Казахстан Республикасы Инвестициялар жэне даму министрлптнщ Техникалык реттеу жэне метрология комитет! (Мемстандарт)

СУ САПАСЫ Нитрат-ион дарды аныктау адк1

КР СТ 2730-2015

Реем и басылым

Казаксган Республикасы Инвестициялар жэне даму министрлтнщ Техникалык реттеу жэне метрология комитет! (Мемстандарт)

Щ» СТ 2730-2015

10.3 Иономер/рН-метрд1 елшемдерд1 орындауга дайындау

10.3.1    Жумыс басталуына дейш 30 минут кдпганда аспапты жэне сору желдетташш к,осу керек.

10.3.2    Аспапты жумыскд дайьшдау кджет, иономер/рН-метр керсеткшггерш (концентрация, белсендгак) цажетп режимге цою керек, елшеу 6ipniri аспаптыц пайдалану нускаулыгына сэйкес болып табылады.

10.3.3    Электродтарды паспортына сэйкес дайындау

10.4 Градуирлеу кестесш куру

10.4.1    Градуирлеу кестесш алу у™® сыйымдылыгы 100 см4 химия льщ стаканга тамшуырмен 50 см3 дан 2-N03 - б-Ж^жиынтыгынан дайындалган нитрат-ион ертндасш алады, тамшуырмен эркайсысына 10 см3'дан 10.2 бойынша алюмокалийл! ашудас ертндасш цосады, электродтарды минималды концетрациялы ертндщен бастай отырып, ертндйе батырады, ертндпн электромагнитпк араластыргышпен унем! араластыру кезшде милливольтга ертндшердщ ЭДС-ш елшейда.

Ескертпе - елшенетш концентрациялардьщ тар аукымында жумыс жасаган кезде, сэйкес елшеу аукымын камтыган жагдайда градуирлеущ нитрат-иондарды, 2-N03 - 6-NO3 жиынтыгындагы 6ip немесе ею ертндай бойынша втюзуге руксат етшедг

ЭДС мэнш есептеуд1 туракды керсеткшже дол жетюзгеннен соц 2-3 минутган кейш бастайды. Электродтарды батыру терецдап туракты болуы тшс. Электродты келеа ертндаге батыру алдында оны дистилденген сумей мукият жуады жэне сузгшеу кдгазымен кепт!ред1.

Алынган деректер бойынша ЭДС ертндшщ нитрат-иондар курамына байланысты градуирлеу кестесш курады.

10.4.2    0лшеулерд1 5-10 рет етшзгеннен кейш градуирлеу кестесшщ туракдылыгына тексеру етюзедг Ол ушш арнайы дайындалган нитрат-иондардан дайындалган MCY немесе градуирлеу кестесшщ аукымына юретш нитрат-ионныц градуирлеу кестесшщ 6ip немесе одан артык; ЭДС елшейдг Талдау нэтижесшщ ауьгщуы зерттелетш ертндшердщ аттестатгалган мэншен 10 % аспауы тшс. Бул дерек бойынша олшеулерд! одан api жалгастыру немесе градуирлеу кестесш тузету кажеттшп мумкшдеп аныкталады.

11 0лшеулерд1 орындау

11.1 Сыйымдылыгы 100 см3 химиялык стаканга тамшуырмен елшенген 50 см3 зерттелетш суды, 10.1.2, жэне 10 см3 бойынша дайындалган,

10.2 бойынша алюмокаливЬп ашудас ертндасш орналастырады араластырады.

8

KP СТ 2730-2015

11.2    Ертндкл 11.1 бойынша алынган химияльщ стаканды магнитик араластыргыштыц алацьша орналастыралды, оган элетродтарды батырады жэне иономер/рН-метр теракты керсеткшше (2-3 минуттан кейш) жеткеннен кешн аспаптьщ (ЭДС, мВ) керсеткшггерш жазады. Сонымен катар электродгар бату терещцпнщ тур акты болуын кадагалау керек.

11.3    Сынаманыц эр ертндасшдеп ЭДС-ii елшеуда кем дегенде ею рет етюзеда. Сьшама ерхтшдасшдеп аныкталатын компоненттщ елшенетш массалык концентрациясы курылган градуирлеу тэуелдшгшщ шепнде болуы ттс. Егер елшеу нэтижей курылган градуирлеу тэуелдшгшщ шегшен асатын болса, онда сынаманы араластырады жэне 11.1-11.2 бойынша араласкан сьшама влшеуд1 втк1зед1.

11.4    Градуирлеу Kecreci бойынша талданатын ертнднпн; ЭДС (мВ) алынган шамасына сэйкес нитрат - иондар мелшершщ мэнш аныкдайды

11.5    Талдаудыц барлык барысы бойынша бакылау тэж1рибесш етюзеда.

12 блшеу нэтижелерш вцдеу

12.1 Судагы нитрат-ионньщ массалык концентрациясьш, X, мг/дм3, мына формула бойьшша есептейдг

у _М-62-Гх-1000

v2    ^    '

мунда Vj - сынама аликвотасы, см3;

V2 - араласканнан кейшп сьшама келем1, см3;

62 - нитрат-ионньщ салыстырмалы молекулярлык массасы, г/моль;

М - градуирлеу кестесх бойынша табылган нитрат-ион мелшер1, моль/дм3:

12.2    0лшеу нэтижес1 ретшде талданатын элементпд кайталангьпшык шегш канагаттандыр атын (Xj жэне Х2) ею параллель елшеудщ орташа арифметикалыгы кабылданады (Кесте 1).

12.3    Талдау нэтижесш есептейд1 жэне упрден кейшп мэнд1 цифрга дейш дещелетедг

13 Олшеу нэтижелерМц сапасын бакылау

13.1    0лшеу нэтижесшщ сапасын бакылауды кайталангыштык, жацгыргыштык жэне талдау нэтижесшщ дэддагше жедел бакылау еткхзу аркылы жузеге асырады.

13.2    Кайталангыштык жедел бакылауы

13.2.1 К,айталангыштыктыц жедел бакылауы накды сынамаларды

9

кр СТ 2730-2015

пайдалану аркылы жузеге асырылады, мунда (п) параллель аньщтаулардыц ец киш жэне ец улкен нэтижелер1 арасындагы айырмашылык, цайталангыштык, г,мына 1-кестеде керсетшген мэншен аспауы тик (2-шарт):

(2)

13.2.2 Шартгы (2) орындаган кезде елшеудщ ею нэтижеш де жарамды болып есептелед1 жэне сощы нэтиже ретшде олардыц жалпы орташа мэнш пайдаланады.

Ескертпе - 0лшеу нэтижесшщ жарамдылыгын тексеру эдасш ГОСТ ИСО 5725-6 5-тарауга сэйкес кдпдануга руксат етшедт

13.3 Жацгыргыштьщ жедел бакылауы

(3)

13.3.1 Жащыргыпггыкдьщ жедел бакылауы наяды сынамаларды пайдалану арцылы жузеге асырылады, мунда жацгыргыштьщ жагдайында алынган 6ip сынаманыц (Xj) алганщы жэне (Х2) кдйталама талдау нэтижесшщ арасындагы айырмашылык, жацгыргыштыкдыц мына мэншен аспауы тшс, R, (2-шарт):

х2\йП

13.3.2 Шартгы (3) орындаган кезде елшеудщ ею нэтижес! де жарамды болып есептелед1 жэне соцгы нэтиже ретшде олардыц жалпы орташа мэнш пайдаланады.

Ескертпе - Олшеу нэтижесшщ жарамдылыгын тексеру эдгсш ГОСТ ИСО 5725-6 5-тарауга сэйкес колдануга руксат етшедо.

13.4 Дэлд1ктщ жедел бакылауы

Дэлд1кт1ц жедел бакьшауын ею тэсшмен етюзеда:

-    стандарттьщ улггш пайдаланумен (CY);

-    коспа эдк1мен.

13.4.1 CY пайдалану арцылы дэлдштщ жедел бацылауын CY мэнш аттестатгаумен CY талдау нэтижесш салыстыруда больт табылады. Талдау нэтижесшщ сапасын (4) шарт орьшдалган кезде кднагаттанарлыц деп есептейдг

(4)

мунда Ст -CY талдау нэтижеа, мг/дм3;

КР ст 2730-2015

X - CY элементшщ аттестатгалган молшерй мг/дм3.

А - 1-кестеде керсенлген CY аттестатгалган мэнше сэйкес дэлдак корсеткнш.

13.4.2 Крепа эд1сш пайдалану аркылы дэлдш жедел бакылауы

13.4.2.1    Крепа эдосш пайдалану аркылы дэлдш жедел бакылауын Кк жеке алынган бакылау процедурасыньщ нэтижесш Кд бакмлау хъхпроцедурасымен салыстыру аркылы отюзедг

13.4.2.2    Бакылау ушш улп ретшде жумыс су сынамалары болып табылады. Бакылау ушш алынган су сынамасьшьщ келем1 эдютеме бойынша талдау отказу ушш кажетке Караганда ей еселенген келемге сэйкес болуы raic. Сынаманьщ 6ip болптне нитрат-ионньщ 2-N03 - 3-N03 ертндтершщ коспасын енпзедо.

13.4.2.3    Басташуы сынамадагы коспа мелшер1 нитрат-ионньщ мелшершен 50 % -дан 100 %-га дейш болуы raic. К,оспа келем1 сынама ертндасшщ келемшен 5 % -нан аспауы тшс. Егер бастапкы сынамадагы нитрат-иондардыц мелшер1 олшеу аукымыныц темени шегшен аз болса, онда коспа мелшер1 олшеу аукымьшьщ теменп шегшен 2-3 рет жогары болуы ти1с.

13.4.2.4    Бакылау процедурасьшын; нэтижесш Кк мына (5) формула бойынша есептейда:

*.=К-*,-С4|.    (5)

мунда Хл - жумыс сынамасындаты нитрат-иондардьщ массальщ концентр ациясыныц бакылау олшеу нэтижеш, мг/дм3;

Х'л- таные коспалы сынамадагы нитрат-иондардыц массалык концентрациясыныц бакылау олшеу нэтижеш, мг/дм3;

Сд - нитрат-иондар коспасыныц елшему мг/дм3.

13.4.2.5 Дэлдш жедел бакылауьшьщ нормативш Кд мына формула бойынша есептейдг

да

мунда а?(а ) - олшеу нэтижес1 дэлдагшщ корсеткнш, 1-кесте бойынша

сэйкешнше жумыс сынамасы мен коспалы сынамадагы нитрат-иондардьщ молшерше сэйкес, мг/дм3.

13.4.2.6 Бакылауы процедурасыныц сапасын мына (7) шарттарды орындаган кезде канагатганарлык деп есептейд1:

к\йКв,    (7)

11

КРСТ 2730-2015

13.5    влшеу нэтижесшщ сапасын бакылауды кайталангыштык, жащыргыштьщ жэне дэлдак бакылау норматив! шегшен асып кеткен жагдайда елшеулерд! кайталайды. Кдйтадан нормативтер асып кеткен жагдайда кднагаттангысыз нэтижелерге экелетш себептер аныкдалады жэне оларды жояды.

13.6    Кдйталангыштык жедел бакылауын талдаудьщ эр нэтижесш алу кезшде етюзеда. Жащыргьшпъщ жэне дэлдак жедел бакылауын айына 1 реттен кем емес рет, сондай-ак жумыста узак уакыт узшс болганда реактивтерда ауыстыру кезшде жэне талдау нэтижесше эсерш типзетш баска езгерштер орын алган жагдайларда етк1зед1.

14 Олшеу нэтижелерш реамдеу

14.1    Кужаттар дагы оны пайдалануды карастыратын (х) елшеу нэтижеЫ (8) мына турде керсетшеда:

Х±А,    (8)

мунда Д - талдау нэтижесшщ абсолюттш кателш (дэлдак керсеткшп) 1-кестеге сэйкес, мг/дм3.

14.2    Кужаттардагы оны пайдалануды карастыратын елшеу нэтижеш (9) мына турде корсетшед1

Р=0,95, к=2ушш X±и    (9)

мунда U -чзетмдшк децгеш шамамен, 1-кестеге сэйкес Р=0,95 жэне камту коэффициент! к=2, мг/дм3 кезшдеп елшеу нэтижесшщ кецейтшген белг!с!зд!гшщ мэш.

12

Щ» СТ 2730-2015

Библиография

[1]    «блшем б1рл1гш камтамасыз ету туралы» Кдзакстан Республикасыньщ Зацы 07.06.2000 ж. № 53-П.

[2]    РМГ 43-2001 Мемлекеттш елшем б1рлкш кдмтамасыз ету жуйесь «0лшем белгнлздогш керсету женшдеп нускаулыкд.

[3]    РМГ 61-2010 Мемлекеттк елшем б1рлшн кдмтамасыз ету жуйес1. Сандьщ химияльщ талдау эд1стемелер1нщ дэлдои, дурыстыгы, прецизиондыгы. Багалау эд1стер1.

[4]    РМГ 76-2004 Мемлекеттк елшем б1рлкш кдмтамасыз ету жуйес1. Сандьщ химияльщ талдау нэтижелерш iimci бакдшау.

13

к Р СТ 2730-2015

ЭОЖ 543.25    МСЖ    13.060

Туйш сездер: судьщ сапасы, елшеудщ потенциометриялык; эд1<д, нитрат-иондарды аньщтау

КАЧЕСТВО ВОДЫ Метод определения нитрат-ионов

СТ РК 2730-2015

Издание официальное

Комитет технического регулирования и метрологии Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан (Госстандарт)

Астана

СТРК 2730-2015


Предисловие

1    РАЗРАБОТАН И ВНЕСЕН Республиканским государственным предприятием «Казахстанский институт метрологии» Комитета технического регулирования и метрологии Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан

2    УТВЕРЖДЕН И ВВЕДЕН В ДЕЙСТВИЕ Приказом Председателя Комитета технического регулирования и метрологии Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 ноября 2015г. № 253-од

3    Настоящий стандарт разработан на основе методики выполнения измерений МВИ 30884350-02-53-10 Воды поверхностные, подземные, сточные. Потенциометрический метод определения массовой концентрации нитрат-иона KZ.07.00.01240-2010 с учетом требований межгосударственного стандарта ISO 5725-6:1994 Accuracy (trueness and precision) of measurement methods and results. Part 6. Use in practice of accuracy values.

4    В настоящем стандарте реализованы положения Закона Республики Казахстан «О техническом регулировании» № 603-II от 9 ноября 2004 года, Закона Республики Казахстан «Об обеспечении единства измерений» № 53-II от 7 июня 2000 года, Закона Республики Казахстан «О языках в Республике Казахстан» № 151-1 от 11 июля 1997 года.

2022 год 5 лет

5    СРОК ПЕРВОЙ ПРОВЕРКИ ПЕРИОДИЧНОСТЬ ПРОВЕРКИ

6    ВВЕДЕН ВПЕРВЫЕ

Информация об изменениях к настоящему стандарту публикуется в ежегодно издаваемом информационном указателе «Нормативные документы по стандартизации», а текст изменений и поправок - в ежемесячно издаваемых информационных указателях «Национальные стандарты». В случае пересмотра (замены) или отмены настоящего стандарта соответствующее уведомление будет опубликовано в ежемесячно издаваемом информационном указателе «Национальные стандарты».

Настоящий стандарт не может быть полностью или частично воспроизведен, тиражирован и распространен в качестве официального издания без разрешения Комитета технического регулирования и метрологии Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан

II

СТРК 2730-2015 НАЦИОНАЛЬНЫЙ СТАНДАРТ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН Государственная система обеспечения единства измерений Республики Казахстан

КАЧЕСТВО ВОДЫ

Метод определения нитрат-ионов

Дата введения 2017-01-01

1    Область применения

Настоящий стандарт устанавливает потенциометрический метод определения массовой концентрации нитрат-ионов во всех типах вод в диапазоне массовых концентраций от 0,60 до 620,00 мг/дм3, в присутствии хлорид-ионов в количестве не более 500 мг/дм3.

2    Нормативные ссылки

Для применения настоящего стандарта необходимы следующие ссылочные нормативные документы:

СТ РК 2.1-2009 Государственная система обеспечения единства измерений Республики Казахстан. Термины и определения.

СТ РК 2.18-2009 Государственная система обеспечения единства измерений Республики Казахстан. Методики выполнения измерений. Порядок разработки, метрологической    аттестации,    регистрации    и

применения.

СТ РК 2.79-2014 Государственная система обеспечения единства измерений Республики Казахстан. Стандартные образцы состава и свойств веществ и материалов зарубежного выпуска. Порядок допуска к применению. Основные положения.

СТ РК 1174-2003 Пожарная техника для защиты объектов. Основные виды, размещение и обслуживание.

СТ    РК    ИСО    5667-1-2006    Качество    воды.    Отбор    проб.    Часть    1.

Руководство по составлению программ отбора проб.

СТ    РК    ИСО    5667-6-2008    Качество    воды.    Отбор    проб.    Часть    6.

Руководство по отбору проб из рек и ручьев.

СТ    РК    ИСО    5667-9-2013    Качество    воды    Отбор    проб.    Часть    9.

Руководство по отбору проб морской воды.

СТ РК ИСО 5667-10-2013 Качество воды. Отбор проб. Часть 10. Руководство по отбору сточных вод.

Издание официальное

KP СТ 2730-2015


Алгысез

1    Казахстан Республикасы Инвестициялар жэне даму министрлш Техникалык, ретгеу жэне метрология комитетшщ «К,азак,стан метрология институты» республикальщ мемлекетик кэсторны Э31РЛЕП ЕНГ13Д1

2    К,азакстан Республикасы Инвестициялар жэне даму министрлш Техникалык; реттеу жэне метрология комитет! торагасыныц 2015 жылгы 30 царашадагы №253-од буйрыгымен БЕК1Т1Л1П КОЛДАНЫСЦА ЕНГ131ЛД1

3    Осы Стандарт 30884350-02-53-10 Беттис, жер асты жэне агынды сулар. Нитрат-ионньщ массалык; концентрациясын аньщтаудьщ потенциометрияльщ эдю1. KZ.07.00.01240-2010 елшеулерд1 орьшдау эдютемеа ООО непзвде ISO 5725-6:1994 Accuracy (trueness and precision) of measurement methods and results. Part 6. Use in practice of accuracy values, мемлекетаральщ стандартыныц талаптарын ескере отырып эзipлeнгeн.

4    Осы стандартна «Техникалык, реттеу туралы» Казахстан Республикасьшыц 2004 жылгы 9 карашадагы № 603-II Зацыныц, «Кдзацстан Республикасыньщ тщцер1 туралы» Казахстан Республикасыньщ 1997 жылгы 11 шщцедеи № 151-1 Зацыныц, «Олшем б1рлшн цамтамасыз ету туралы» Казахстан Республикасыньщ 2000 жылгы 7 маусымдагы № 53-II Зацыныц талаптары кке асырылган.

2022 жыл 5 жыл

5    Б1Р1НШ1ТЕКСЕРУ MEP3IMI ТЕКСЕРУ КЕЗЕВД1Л1Г1

6    АЛГАШ РЕТ ЕНП31ЛД1

«Осы стандартна енгЫлген взгерЫтер туралы аппарат жыл сайын басылып шыгарылатын «Стандарттау жвнтдег1 нормативтт щгжаттары» ащараттыц сглтемесЫде, ал езгерютер мен тузетулер мэтшг - ай сайын басылып шыгарылатын «¥лттыц стандарттар» ацпараттыц алтеместде жариячанады. Осы стандарт цайта царалган (ауыстырылган) немесе жойылган жагдайда, muicmi аппарат ай сайын жарияланатын «¥лттьщ стандарттар» ащараттъщ ситемесЫде жариячанады.

Осы стандарт Казахстан Республикасы Инвестициялар жэне даму министрлш Техникальщ реттеу жэне метрология комитетшщ руцсатынсыз ресми басылым ретшде тольщтай немесе белшектелш басылып шыгарыла, кебейтше жэне таратыла алмайды

СТРК 2730-2015

СТ РК ИСО 5667-11-2012 Качество воды. Часть 11. Отбор проб. Руководство по отбору проб грунтовых вод.

СТ РК ГОСТ Р 51592-2003 Вода. Общие требования к отбору проб.

СТ РК ГОСТ Р 51593-2003 Вода питьевая. Отбор проб.

ГОСТ    8.010-13    Государственная    система    обеспечения    единства

измерений. Методики выполнения измерений. Основные положения.

ГОСТ    8.315-97    Государственная    система    обеспечения    единства

измерений. Стандартные образцы состава и свойств веществ и материалов. Основные положения.

ГОСТ 12.0.004-90 Система стандартов безопасности труда. Организация обучения безопасности труда. Общие положения.

ГОСТ 12.1.004-91 Система стандартов безопасности труда. Пожарная безопасность. Общие требования.

ГОСТ 12.1.005-88 Система стандартов безопасности труда. Общие санитарно-гигиенические требования к воздуху рабочей зоны.

ГОСТ 12.1.007-76 Система стандартов безопасности труда. Вредные вещества. Классификация и общие требования безопасности.

ГОСТ 12.1.019-79 Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Общие требования и номенклатура видов защиты.

ГОСТ 17.1.5.04-81 Охрана природы. Гидросфера. Приборы и устройства для отбора, первичной обработки и хранения проб природных вод. Общие технические условия.

ГОСТ 17.1.5.05-85 Охрана природы. Гидросфера. Общие требования к отбору проб поверхностных и морских вод, льда и атмосферных осадков.

ГОСТ 1770-74 Посуда мерная лабораторная стеклянная. Цилиндры, мензурки, колбы, пробирки. Общие технические условия.

ГОСТ 4217-77 Калий азотнокислый. Технические условия.

ГОСТ 4329-77 Квасцы алюмокалиевые. Технические условия.

ГОСТ ИСО 5725-6-2003 Точность (правильность и прецизионность) методов и результатов измерений. Часть 6. Использование значений точности на практике.

ГОСТ 6359-75 Барографы метеорологические анероидные. Технические условия.

ГОСТ 6709-72 Вода дистиллированная. Технические условия.

ГОСТ 9147-80 Посуда и оборудование лабораторные фарфоровые. Технические условия.

ГОСТ 12026-76 Бумага фильтровальная лабораторная. Технические условия.

ГОСТ 17792-72 Электрод сравнения хлорсеребряный насыщенный образцовый 2-го разряда.

ГОСТ 24104-2001 Весы лабораторные. Общие технические требования.

ГОСТ 25336-82 Посуда и оборудование лабораторные стеклянные. Типы, основные параметры и размеры.

2

ЩР СТ 2730-2015

ЦАЗАКСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫЦ УЛТТЬЩ СТАНДАРТЫ Казакстан Республикасыныц Мемлекеттш елшем 6ipairiH камтамасыз ету жуйеа

СУ САПАСЫ

Нитрат-ион дарды аныцтау эдо

Енпзшген куш 2017-01-01

1    Цолданылу саласы

Осы стандарт 0,60 -тан 620,00 мг/дм3"ге дейшп массальщ концентрация аукымында хлорид-иондардыц 500 мг/дм3 аспайтын мелшер1 бар кезшде бар лык су турлершде нитрат-иондардыц массальщ концентрациясын аныкдаудъщ потенциометриялык эднлн белгшейдг

2    Нормативтш сиггем ел ер

Осы стандарттарды колдану ушш келес1 сшгемелш нормативтш кужаттар кажет:

КР СТ 2.1-2009 Кдзакстан Республикасьшьщ Мемлекеттш елшем 6ipniriH камтамасыз ету жуйест Терминдер мен аныктамалар

КР СТ 2.18-2009 Кдзакстан Республикасыныц Мемлекеттш елшем б1рлшн камтамасыз ету жуйест Олшеулерда орындау эдхстемелерг Эз1рлеу, метрологияльщ аттестация, иркеу жэне колдану тэрпбг

К,Р СТ 2.79-2014 Кдзакстан Республикасьшьщ Мемлекеттш елшем б1рлшн камтамасыз ету жуйест Шет елде шыгарылган заттар мен материалдардьщ касиетт мен курамыныц стандарттъщ улгшерь Колданыска енпзу тэрибь Непзп ережелер.

КР СТ 1174-2003 Объектшерд1 кортауга арналтан ерт техникасы. Непзп турлерь Орналастыру жэне кызмет керсету.

К,Р СТ ИСО 5667-1-2006 Судьщ саласы. Сынамаларды ipiicrey. 1-бел1м. Сынамаларды ipiicrey багдарламасын куру жешндеп нускаульщ.

КР СТ ИСО 5667-6-2008 Судьщ саласы. Сынамаларды ipiicrey. 6-бeлiм. Озен, булакдардан сынама ipiicrey женшдеп нускаульщ.

КР СТ ИСО 5667-9-2013 Судьщ саласы. Сынамаларды ipiicrey. 9-белАм. Тещз суларьшыц улпсш алу жешндеп нускаульщ.

КР СТ ИСО 5667-10-2013 Судыц саласы. Сынамаларды ipiicrey. 10-бел1м. Агынды сулардьщ улпсш алу жешндеп нускаульщ.

КР СТ ИСО 5667-11-2012 Судьщ саласы. 11-бел!м. Сынамаларды ipiicrey. Жер астындагы сулардьщ улпсш алу женшдеп нускаульщ.

Ресми басылым

ЦР СТ 2730-2015

КР СТ ГОСТ Р 51592-2003 Су. Сынама ipiicreyre койылатын жалпы талаптар.

К.Р СТ ГОСТ Р 51593-2003 Ауыз су. Сьгаамаларды ipiicrey.

ГОСТ 8.010-13 Мемлекетпк елшем б1рлггш камтамасыз ету жуйес1. Олшеулердо орындау эд1стемес1. Непзп ережелер.

ГОСТ 8.315-97 Мемлекетпк елшем б1рлггш камтамасыз ету жуйеск Заттар мен материалдардыц курамы мен касиетшщ стандарттьщ YJn'iJiepi-Непзп ережелер.

ГОСТ 12.0.004-90 Ецбек каушшздеп стандарттарыньщ жуйесг Ецбек каушшдшне yfiperyai уйымдастыру. Жалпы ережелер.

ГОСТ 12.1.004-91 Ецбек каушаздйт стандарттарыньщ жуйеск Орт каупклзднт Жалпы талаптар.

ГОСТ 12.1.005-88. Ецбек кдушЫздш стандарттарыньщ жуйеск Жумыс айматыньщ ауасына койылатын жалпы санитарльщ - гигиенальщ талаптар.

ГОСТ 12.1.007-76. Ецбек каупшздт стандарттарыньщ жуйеск Зиянды заттар. Кдушаздоктщ классификациясы жэне жалпы талаптары.

ГОСТ 12.1.019-79 Ецбек каутшздпт стандарттарыньщ жуйеск Электр каушшздш. К,оргау турлершщ номенклатурасы жэне жалпы талаптары.

ГОСТ 17.1.5.04-81 Табигатты коргау. Гидросфера. Табиги сулардьщ сынамасын ipiicrey, алгапщы ецдеу жэне сакдауга арналган аспаптар жэне курылгылар. Жалпы техникальщ шарттар.

ГОСТ 17.1.5.05-85 Табигатты коргау. Гидросфера. Судыц устщп кдбаты мен тещз суы, муз жэне атмосфералык жауын-шашындардыц улпсш алуга цойылатын жалпы талаптар.

ГОСТ 1770-74 Зертханалык шыны елшеунл ыдыс. Цилиндрлер, мензуркалар, колбалар, пробиркалар. Жалпы техникальщ шарттар.

ГОСТ 4217-77 Азот кышкьщцы калий. Техникальщ шарттары.

ГОСТ 4329-77 Алюмокалишн ашаудас. Техникалык шарттары.

ГОСТ ИСО 5725-6-2003 Олшем эддстер1 мен нэтижелершщ дэлдт (дурысгьщ жэне прецизиондьщ). 6-бел1м. Тэжтрибеде дэлдш мэндерщ пайдалану.

ГОСТ 6359-75 Метрологияльщ анероидты барографтар. Техникальщ шарттары.

ГОСТ 6709-72 Дистидценген су. Техникальщ шарттары.

ГОСТ 9147-80 Зертханалык фарфор ыдыс жэне жабдьщгар. Техникальщ шарттар.

ГОСТ 12026-76 Зертханалык сузгшеу кагазы. Техникальщ шарттары.

ГОСТ 17792-72 Улгш каныккан хлор кумютетшген салыстыру электроды, 2-разрядты.

ГОСТ 24104-2001 Зертханалык таразы. Жалпы техникальщ шарттар.

ГОСТ 25336-82 Зертханалык шыны ыдыс жэне жабдьщ. Tmrrepi, непзп параметрлер1 жэне eлшeмi.

2

KP СТ 2730-2015

ГОСТ 28498-90 Суйыкгыкгьщ шыны термометрлер. Жалпы техникальщ талаптар. Сынак эдютерг

ГОСТ 29227-91 (ИСО 835/1-81) Зертханалык шыны ыдыс. Градуирлеу тамн1уырлары. Ьбшпм. Жалпы талаптар.

Ескертпе - Осы стандартгы колдануда сштеме стандарттардыц колданылуын жыл сайынгы басылып шыгарылатын «Стандартгау жвншдеп норматив™ кужатгар» акдараттык керсеткшггершен агымдагы жылгы жагдай бойынша жэне агымдагы жылда ай сайын шыгарылатын сэйкес акдараттьщ керсеткшгген тексерген жен. Егер сштемелнс кужат ауыстырылган (езгертшген) болса, осы стандартгы колдануда ауыстырьшган (езгертшген) кужатгы басшылыкка алган жен. Егер сштемелш кужат ауыстырусыз Kynii жойылган болса, онда оган сштеме бершген ереже, осы сштемеш козгамайтын бел1гшде колданылады.

3    Терминдер мен аныктамалар

Осы стандарттагы терминдер [1], [2], [3], [4], Кр СТ 2.1, KP СТ 2.18, ГОСТ 8.010 жэне ГОСТ ИСО 5725-6 бойынша колданылады.

4    Олшеу кателтшц жазылган сипаттамалары

4.1 Осы стандарт елшеу нэтижелерш 1-кестеде келпршген мэндерден аспайтын (Р=0,95 жэне п=2 кез1нде) дэлдш жэне (т=2) прецизиондьщ керсетшш1мен алуды камтамасыз етед1.

Кесте 1 - Олшеу кателшнщ жазылган сипаттамалары

Шаршы дециметрге миллиграмда

Нитрат-ионньщ

Керсеткнн

Шек

массальщ

концентрациясы

кайталану шылык, а г

жацгыргыпгг ык, aR

ДЭЛДШ

±Д*

кайгалан

ушылык,

г

жацгыргышт

hk,R

0,60 -тан 1,50 -ге дейш коса алганда

0,076

0,092

0,18

0,21

0,25

Аргык 1,50" 3,00 "

0,16

0,20

0,38

0,45

0,54

" 3,00" 6,00 "

0,29

0,35

0,70

0,82

0,98

" 6,00" 12,00 "

0,58

0,70

1,39

1,62

1,95

" 12,00" 25,00 "

0,97

1,17

2,31

2,69

3,24

" 25,00" 50,00 "

1,83

2,21

4,37

5,08

6,12

" 50,00 " 100,00 "

3,32

4,01

7,96

9,19

11,11

" 100,00 " 200,00 "

6,15

7,60

15,44

17,03

21,04

" 200,00 " 620,00 "

11,52

14,13

28,56

31,90

39,14

1* - шамамен 0,95 сешмдшнс децгеШ у™*11 ^=2 нэтижесшщ U кечейтшген белпшдогше сэйкес

камту коэффициент!

кезшде елшеу

3

KP СТ 2730-2015

5 блшем куралдары, косалцы курылгалар, реактивтер мен материалдар

5.1    Олшем куралдары жэне стандарттык улплер

Зертханальщ таразы, ГОСТ 24104 бойынша, елшеу аукымы 0,01 -ден 200 г-ге дейш, дэлдок тобы жогары, кдтелш ± 0,0002 г.артык, емес.

Омбебап, елшеу кдтелншщ шеп ±0,1 мВ-нен аспайтын кез келген типп иномер (будан api - мономер) немесе рН-метр-милливольтметр (будан opi -pH-метр) олшеу кате лит ±0,02 ед. pH артык, емес, мынадай электродтармен жиынтыкта:

-    Нитрат-селективт1 электрод, 6 мВ/рЖ)3 аспайтын электрод мумкшдепнщ ауыткуымен.

-    Хлор кум1стелген салыстыру электроды, ГОСТ 17792 бойынша.

Аспирация лык психрометр, елшеу аукымы минус 25-тен плюс 50 °С-ке

дейш, кдтелт (± 0,1) °С.

Барометр-анероид, ГОСТ 6359-75 бойынша.

Суйыктыктык, шыны термометр, температура елшеу аукымы 0 °С -тен 100 °С-ке дейш, елшеу кателт± 0,2 °С-тен аспайтын, ГОСТ 28498 бойынша.

Механикальщ секунделшегнп, уакыт есептеу аукымы 60 мин-ге дейш, кателнт ± 1,8 с аспайтын.

Олшеуйп колбалар 4-2-500-2,4-2-1000-2, ГОСТ 1770 бойынша.

Тамшуырлар 3-2-2-10(50), ГОСТ 29227 бойынша.

Массалык концентрациясы (1,00 ± 0,05) мг/см3 жэне салыстырмалы кателнт ± 1 % аттестатталган мэнмен нитрат-иондардыц сулы ер1тшдшер1 курамыныц стандарттьщ ynrici (МС Y, MACY).

Ескертпе - MCY THirrepi Казахстан Республикасында ГОСТ 8.315 жэне КР СТ 2.79.сэйкес бектлу1 жэне колданыскд ж1бершу1 тик.

Барльщ елшеу куралдары белгшенген мерз1мде салыстырылып TeKcepinyi тшс. ¥ксас немесе одан жаксы метрологиялык сипаттамалары бар баска елшеу куралдарын жэне стандарттьщ улгшердо пайдалануга руксат етшеда.

5.2    ^осалкы жабдыктар мен материалдар

Зертханальщ ыдыс:

-    колбалар Кн-1-1000-34 ТХС, ГОСТ 25336 бойынша;

-    стакан В(Н)-1(2)-50(100, 1000) ТХС, ГОСТ 25336 бойынша;

-    фарфорлы, бшк отбакыр 4,5, ГОСТ 9147 бойынша;

-    кез келген типтеп эксикатор, ГОСТ 25336 бойынша;

Keirripy шкафы, температура устау аукымы 0 °С -тен 350 °С -ке дейш.

4

КР ст 2730-2015

Магниттк араластыргыш, 400-ден 1200 об /мин -ад дейш айналу жылдамдытын адмтамасыз ететш.

Сузгшеу адгазы, ГОСТ 12026 бойынша.

Кушпзденген «ак, таспа», адгаз сузгшер.

5.3 Реактивтер мен ерпгшдшер

Азот кынщылды калий, ГОСТ 4217 бойынша. х.т.

Алюмокалиюп ашудас, ГОСТ 4329 бойынша, концентрациясы 100 г/дм3 ертнде (буферл1к ертщц).

Дистилденген су, ГОСТ 6709 бойынша.

Басад уксас немесе одан жогары квалификадиялы реактивтердк баска нормативт1 - техникалык кужатгама бойынша дайындалган, соньщ шннде осы стандартней белпленген адтелж сипаттамаларынан аспайтын елшеу дэдщгш бакылауды орындаган жагдайда, басад косалкы жабдыкдар мен материалдарды пайдалануга руксат етшедо.

6    Олшеу ЭД1С1

Бетгш, жер асты, агьшды суларда нитрат-иондардьщ массалык; концентрациясын олшеуд1 нитрат-селективт1 электродты пайдалану аркылы потенциометриялык эдшпен орындайды. Эдас индикаторльщ электрод мумкшдегшщ зерттелетш сынаманын, курамына тэуелдшгш тура елшеуге непзделген. Градуирлеу кестесшщ сипатына scepi буферлш ертнднн косу аркылы жойылатын ертндшщ иондык купи эсер етедй

7    Цоршаган ортаны цоргауга койылатын каушсвдж талаптары

7.1    0лшеулерд1 орындау кезшде мына талаптарды:

-    электрлш кондыргьшармен жумыс жасау кезшдеп электрлш адушшдйс, ГОСТ 12.1.007 бойьшша;

-    химиялык заттармен жумыс кезшдеп адушкздак техникасы, ГОСТ 12.1.007 бойынша;

-    олшеу куралдарын пайдалану женшдеп нусадулыкта керсетшген адушшдж техникасы бойынша ережелерда;

-    зертханада колданыстаты адушЫзддк техникасы женшдеп нусадулыкгы сактайды.

7.2    Зертхана уй-жайы ГОСТ 12.1.004 бойынша орт адушшздш талаптарьша сэйкес жэне КР СТ 1174 бойьшша орт сендору куралдары болуы тшс.

К^1зметкерлерд1 ецбек адушпздтне уйретуд1 уйымдастыру ГОСТ 12.0.004 бойынша отюзшу1 тшс.

7.3    Жумыс айматыныц ауасындагы зиянды заттардыц молшер!

5

KP СТ 2730-2015

ГОСТ 12.1.005 бойынша нормадан аспауы тшс.

7.4    Барльщ жумыстар жумыс жасап турган желдетюш косылган сору шкафында етюзмедг

7.5    Пайдаланылган ертндшер белгшенген тэртагге кэдеге жаратылуы

тшс.

8    Оператордыц б1л1ктипгше цойылатын талаптар

Олшемдердо орындау жэне талдау нэтижелерш ендеу бойынша жумыстарды етюзуге химиялык, жогары немесе орта арнаулы бшш бар немесе химиялык; зертханада жумыс етш бар, сэйкес нускаулыктан еткен, жаттыгу барысында эднлз мецгерген жэне олшеу нэтижелершщ сапасын бакылау ударяй® орындау кезшде кднагаттанарлык нэтиже керсеткен мамандар ж1бертедй

9    Олшеулерд! орындау шарттары

Нитрат-иондардьщ мелшерш олшеуд1 мына жагдайларда етюзедй

-    ауа температурасы 10 °С -тен 35 °С-ке дейш;

-    атмосфералык кысым 84,0 -ден 106,7 кПа-га дешн (630-дан 800 мм рт.б. дешн);

-    ауа ылгалдылыгы - температура 25 °С кезшде 80 % артык емес;

-    желщеп кернеу (220±22) В;

-    айнымалы ток жишил (50±1)Гц.

10    Сынамаларды сурыптау жэне елшеулерд1 орындауга дайындьщ

10.1    Сынама сурыптау дэне дайындау

10.1.1    Судыц сьшамасьш сурыптауды, судьщ лишне байланысты КР СТ ИСО 5667-1, КР СТ ИСО 5667-6, КР СТ ИСО 5667-9, КР СТ ИСО 5667-10, КР СТ ИСО 5667-11, КР СТ ГОСТ Р 51592, КР СТ ГОСТ Р 51593, ГОСТ 17.1.5.04, ГОСТ 17.1.5.05 сэйкес етюзеда.

10.1.2    Судыц сынамасын мукцят араластырады жэне дистилденген сумей жуылган «ак таспа» cy3rici аркылы сузед1.

10.2    Ерггшдшерд! дайындау

10.2.1 Алюмокалийл1 ашудас ергпндтерд1 дайындау, концентрациясы 100 г/дм3 (буферлж ергпвди)

Массасы 100,00 г алюмокалишй ашудас аспасын сыйымдылыгы 1000 см3 елшеуйп колбага орналастырады, шамамен 900 см3 дистилденген

6

KP СТ 2730-2015

суды куяды, аспа тольщ epiremne араластырады, белгйге дешн дистилденген сумей жетк1зед1 жэне мукцят араластырады.

10.2.2 Нитрат-иондардыц ертндшерш дайындау

10.2.2.1    Нитрат-иондардыц    I-NO3    ертядйя,    концентрациясы

1 моль/дм3 (62 г/дм3)

Массасы 5,0550 г болатьш, 2 сагат бойы (105 ± 5) °С температура кезшде кепйршген жэне эксикаторда салкындатылган азот кдшщьищы калий ертйщсш сыйымдылыгы 500 см3 елшеуйп колбага орналастырады, 200 смазот кышкылдында ерггед1, белпге дейш дистилденген сумей жетюзедо жэне араластырады.

1 -N03 ергейодЫнщ сакдау мерзйш - 6ip ай.

Ескертпе - I-NO3 ертндасш пайдалану женшдеп нускдулыкка сэйкес стандарттьщ улгщен (МС Y, MACY) дайындауга рук,сат етшеда.

10.2.2.2    Нитрат-иондардьщ    2-N03    epiTumici,    концентрациясы

ОД моль/дм3 (6,2 г/дм3)

Сыйымдылыгы 500 см3 елшеуйп колбага 50 см31-N03 ертндасш алады, белгйе дейш дистилденген сумей жетшзед1 жэне араластырады.

2- N03 ертнд1сшщ сакдау мерз1м1 - 6ip ай.

10.2.2.3    Нитрат-иондардыц 3-NO3 epiTumici, концентрациясы 0,01 моль/дм3 (620 г/дм3)

Сыйымдылыгы 500 см3 елшеунп колбага 50 см3 2-N03 ертндасш алады, белпге дейш дистилденген сумей жетк1зед1 жэне араластырады.

3- N03 ертщцсшщ сакдау мерз1м1 - 6ip ай.

10.2.2.4    Нидрат-иондардыц    4-Ж)з    ер1тшд1с1,    концентрациясы

0,001 моль/дм3 (62 г/дм3)

Сыйымдылыгы 500 см3 елшеуйп колбага 50 см3 3-N03 ертндасш алады, белгйе дейш дистилденген сумей жетшзед1 жэне араластырады.

4- N03 ертцдасшщ сакдау мерз1м! - 6ip апта.

10.2.2.5    Нитрат-иондардьщ    5-NO3    epiTumici,    концентрациясы

0,0001 моль/дм3 (6,2 г/дм3)

Сыйымдылыгы 500 см3 елшеуйп колбага 50 см3 4-N03 ертндасш алады, белпге дейш дистилденген сумей жепазед1 жэне араластырады.

5- N03 ертщцсшщ сакдау мерз1м1 - 6ip апта.

10.2.2.6    Нитрат-иондардьщ    6-NO3    epmmici,    концентрациясы

0,00001 моль/дм3 (0,62 г/дм3)

Сыйымдылыгы 500 см3 елшеуйп колбага 50 см3 5-N03 ертндасш алады, белгйге дейш дистилденген сумей жетшзед1 жэне араластырады.

5-N03 ертщцсш жаца дайындалган кушнде пайдаланады.

7