М¥НАЙ 0Н1МДЕР1 KYKIPTTIH, БОЛУЫН АНЬЩТАУ ЭНЕРГИЯ ДИСПЕРСИЯЛЬЩ РЕНТГЕН ФЛУОРЕСЦЕНСИЯСЫ ЭД1С1

НЕФТЕПРОДУКТЫ ОПРЕДЕЛЕНИЕ СОДЕРЖАНИЯ СЕРЫ МЕТОД ЭНЕРГОДИСПЕРСИОННОЙ РЕНТГЕНОВСКОЙ ФЛУОРЕСЦЕНЦИИ

к;р СТ ИСО 8754 - 2004

(ISO 8754:2003)

Ресми басылым

Казакстан Республикасы Индустрия жэне сауда министрлпппн Техникалык; реттеу жэне метрология /K'oiiiii.ieri комитеН (Мемстандарт)

Астана

М¥НАЙ 0Н1МДЕР1 KYKIPTTIH, БОЛУЫН АНЬЩТАУ ЭНЕРГИЯ ДИСПЕРСИЯЛЬЩ РЕНТГЕН ФЛУОРЕСЦЕНСИЯСЫ ЭД1С1

к;р СТ ИСО 8754 - 2004 (ISO 8754:2003)

Ресми басылым

Кдпакстан Республикасы Индустрия жэне сауда министрлпппн Техникалык; реттеу жэне метрология /K'oiiiii.ieri комитета (Мемстандарт)

Астана

отырып, ол салмак бойынша пайызбен [% (салмак бойынша)] корссплслк

Щ X^S.c т₁ +т₂

мунда:

Ш] -куьартп косылыстьщ салмагы, г;

\\s.c -куьартп косылыстагы салмак бойынша пайызбен керсетшетш кушрт курамы;

т₂ -ак майдыц салмагы, г.

8.3 Мелшерлеу эталондары Кушрт курамыныц талдауыш керсетшшше тэуелдшгшщ кисык сызыгын куруды кажет етпейпн талдауыштар ушш терт аукымдагы мелшерлеу эталондары пайдаланылады (2 кестеш караныз). Куклрт курамыныц талдауыш керсетшшше тэуелдшгшщ кисык сызыгын куруды кажет ететш немесе графиктщ колмен курылуын кажет ететш талдауыштар у^шш еш сабактас аукымдар шамасындагы барлык эталондар пайдаланыла отырып осы аукымдар oipiKTipineai.

1 кесте. Кушрттщ атаулы курамы непзшдеп oipiHLiii стандарттар курамы

Куклрт курамы % (салмак бойынша) Ак май г DBT (4.2.1 тармак) г DBS (4.2.2 тармак) г TNA (4.2.3 тармац) г 5 40,0 16,1 11,8 10,6 4 40,0 11,95 8,95 8,05 3 40,0 8,3 6,3 5,75 2 45,0 5,85 4,5 4Д 1,5 45,0 4,25 3,3 3,0 1 45,0 2,75 2,15 1,95 0,5 50,0 1,5 1Д5 1,05 о,з 50,0 0,9 0,7 0,65 ОД 50,0 о,з 0,25 0,2 0,07 50,0 0,21 0,18 0,14 0,05 50,0 0,14 0,11 ОД 0,03 50,0 0,09 0,07 0,07

2 кесте. Мелшерлеу эталондарыньщ аукымы

Аукым Улпдегл куюрт icy рамы % (салмак бойынша) Эталондагы куклрт курамы % (салмак бойынша) 1 0,03-0,10 0,00 0,03 0,05 0,07 0,10 2 > 0,10 жэне < 0,5 0,00 0,1 0,3 0,5 3 > 0,5 жэне < 2,0 0,5 1,0 1,5 2,0 4 > 2,0 жэне < 5,0 2,0 3,0 4,0 5,0

8.4    Эталондарды сактау

Сертификатталган улгшк эталондар сертификаттау женшдеп уйымньщ ну с кау л ары на сойке с сакталып, белгшенген сактау \1ep3i\1i шшде пайдаланылады.

А к майдан жэне куклртп косы л ы стар дан дайындалган бастапкы жоне мелшерлеу эталондары какпагы тыгыз жабылатын куцпрт шыны ыдыстьщ шшде салкын жерде сакталады.

Ескерту - Эталондардыц жогарыда керсетшген шарттарга сэйкес сактау мерз1м1 уш айдан аспауга тшс.

8.5    Мелшерлеу тэрт1б1

0з1рлеунпнщ ну с кау л ары на сэйкес улпге арналган кювета (5.1.2 тармак) дайындалады. Кюветаньщ туб1н Tepire типзт алудан сакмана отырып терезеге арналган у лд ip мен жауып, мелшерлеу эталонымен 3 пен 20 мм аралыгындагы теренд1кке толтырылады. Терезе тегю жэне тыгыз тартылганына, жэне терезе мен суйыкгыктын арасында кебпегер жок екен1не кез жетюзш алу кажет.

0p6ip эталон уш1н ас папка усынылатын санау уакыты пайдаланыла отырып керсетюштер алынады.

0детте, эрб1р эталон унпн 6ip керсетюнт Tycipin алу жеткшктк Алайда, егер тураксыз немесе кате нэтижелер керсетшсе, елшеу процедурасын жаца дайындалган кюветалар жэне эталонньщ жаца мел шерл ер iH пайдалана отырып 4 мэртеге дешн кайталап жург1зу усынылады.

Bip кювета мен эталонньщ 6ip сынамасын пайдаланып 6ip 1збен б1рл1к санактарды алуга кецес бер1лмейд1. Олшеу барысында немесе олшеуд1 куткен кезде кюветалар мен улд1рлер калпын езгертедк Одан баска, уакыт ете келе улплер тез буланып, ез курамын езгерт\з мумкш.

Алынган деректердщ непзшде, кажет болса, кук1рт курамыныц эрб1р концентрациясы уш1н орташа корсету есептеледк Алынган

7

К? СТ ИСО 8754-2004

деректерден куюрт курамыныц шамасын сызыктык регрессия бойынша тэуелсзз айнымалы, ал керсетулерд1 тэуелд1 айнымалылар ретшде пайдаланып цолмен, не болмаса компьютердщ кемепмен мелшерлеу кисыц сызыгын курады.

8.6 Тексеру

8.6.1    К^ысца мерз1мд1 тексеру

Туракты пайдаланган кезде ец сирек дегенде аптасына скл рет op6ip мелшерлеу кисыц сызыгындагы кем дегенде ек1 нукте тексер1л1п отырады. Бул тексеру мелшерлеу кисыц сызыгын бацылау нег1з1нде аныкталып. тацдап алынган белг1леу эталондарыньщ кемег1мен жург1з1лед1.    Егер    тексеру    нэтижелер1 кисыктыц    сызыцтан

айырмашылыгы рауалы кайталангы шты к мои шеи асатын шамада болса, мелшерлеу процедурасы кайталанады.

8.6.2    ¥зац мерз1мд1 тексеру

8.5 тар макта сипатталган процедураны орындала отырып, уш айдан аспайтын уакыт аралыгында курдел1рек тексерулер жург1з1л1п отырады.

9 0лшеулерд1 журпзу тэрт1б1

Улпге арналган кювета 8.5 тармакта сипатталгандай дайындалып, сынак уш1н ipiKTen алынган сынамамен толтырылады да, осы аспап унпн эз1рлеунн усынатын санау уакыты пайдаланыла отырып cici корсету алынады.

Егер кювета жабыц болса, ушпа улгшер уш1н терезенщ майысуыньщ алдын алган жен. Басы артык кысымныц жогарылуынан аман болу уш1н желдету кажет болуы мумкш, oipaK шыгындар булануга байланысты елшеу кез1нде орын алса, онда екшнп санак унпн жаца кюветедагы жаца сынаманы пайдаланган жен, санау дэлд1п темендегенн1ц ез1нде санау уацыты кыскарады.

Алынган ею керсетуд1ц орташа мэш есептелед1.

Ескерту - Калрп замангы аспаптар орташа мэнд1 есептеуд1 орындай

алады.

10 Есептер

Улпдеп кук1рт концентрациясы op6ip сыналатын сынама уш1н орташа мэщц пайдалана отырып мелшерлеу кисы к сызыгы бойынша

К? СТ ИСО 8754-2004

немесе компьютер курылгысымен жабд ы клалган талдауыштардан тшелей санау аркылы аныкталады.

11    Нэтижелердщ керсетшу1

Кушртшщ курамы 0,10% (салмак бойынша) бен 5,00% (салмак бойынша) аралыгындаты улплер yniiH кушрт курамыньщ дэлд1п 0,01 %, жоне куюртшщ курамы 0,030% (салмак бойынша) бен 0,099% (салмак бойынша) аралыгындаты улплер ушш дэлдт 0,001% нэтижелер т1ркеледк

12    ¥к;састык;

12.1    Жалпы талап

Эдютщ уксастыты ISO 4259:1992 сэйкес шше кушртшщ курамы 0,10% аспайтын (салмак бойынша) жоне 5,0% асатын аукымдагы бензин, газойль жоне отындык мазуттар к1рет1н улгшер матрицасындагы сынактар зертханааралык нэтижелер1н статистикалык зерттеу аркылы аныкталган.

Ескерту - 12.2 жэне 12.3 тармактарда керсетшген уксастык Уш улкен уксастыкты багалау багдарламасы нег1з1ндег1 сынактардьщ б1рлескен нэтижелерш талдау нэтижеанде алынды. Бул багдарламалардьщ 6ipeyiH ASTM (АКДГ) 1995/1996 ж. орындаган, eiciHinici - IP (Еуропа) 1997 ж. осы елшеу эдюшщ барлык колданылу саласьш камтитын отындар аукымында орындалды жэне yHiiHiiiici - AFNOR (Франция) тек купрт курамы томен автомобиль бензиш мен дизельд1 отындарды камтыды. Аспаптык турд1ц екеу1 де уш багдарламаныц барлыгына косылды.

12.2    К^айталангыштык

Bip оператор туракты сырткы жагдайларда 6ip аппаратурада б1рдей зерттелет1н материалдан елшеу эдюш калыпты opi дурыс орындай отырып алган exi елшеу нэтижесшщ арасындагы алшактык тек жиырма жагдайдьщ б1р1нде келесл мэндерден асуы мумкш:

>    0,03% (салмак бойынша) жэне < 0,05% (салмак бойынша) мэндер ушш г = 0,0454 (Х+0,05);

>    0,05% (салмак бойынша) жэне < 5,00% (салмак бойынша) мэндер ушш г = 0,0215 (Х+0,15);

мунда X - орташалантан салыстырылатын нэтижелер, % (салмак бойынша).

9

К? СТ ИСО 8754-2004

12.3 Кбайта л ан ба л ы л ы к

Эр турл1 операторлар эр турл1 зертханаларда б1рдей зерттелет1н материалдан елшеу эдюш калыпты opi дурыс орындай отырып алган екл жеке жэне тэуелслз сынак нэтижелершщ арасындагы ал такты к тек жиырма жагдайдьщ б1реу1нде келес1 мэндерден асады:

>    0,03% (салмак бойынша) жэне < 0,05% (салмак бойынша) мэндер ушш R = 0,1781(Х+0,05);

>    0,05% (салмак бойынша) жэне < 5,00% (салмак бойынша) мэндер ушш R = 0,0812(Х+0,15);

мунда:

X - орташаланган салыстырылатын нэтижелер, % (салмак бойынша).

13 Сынак;тар хаттамасы

Сынактар хаттамасында кем дегенде келесл аппарат камтылуы raic :

-    осы стандартна сктгеме:

-    зерттелет1н ешмнщ Typi мен толык уксастырылуы;

-    елшеу нэтижес1 (11 бел1мд1 карацыз);

-    кел1с1м немесе баска 6ip себеп бойынша керсетшген тэрт1птен кез келген ауытку;

-    сынак жург1з1лген кун.

10

ЦР СТ ИСО 8754-2004

ЭОС    МСЖ

Гуйш.п сездер:    мунай    ошмдерк    куюрт курамын аньщтау,

pcimcn.UK фл\орссцснгп спектроскопия, энергетикальщ дисперсия эдют

НЕФТЕПРОДУКТЫ ОПРЕДЕЛЕНИЕ СОДЕРЖАНИЯ СЕРЫ МЕТОД ЭНЕРГОДИСПЕРСИОННОЙ РЕНТГЕНОВСКОЙ ФЛУОРЕСЦЕНЦИИ

СТ РК ИСО 8754 -2004

(ИСО 8754: 2003)

Издание официальное

Комитет по техническому регулированию и метрологии Министерства индустрии и торговли Республики Казахстан (Госстандарт)

Астана

Предисловие

1    РАЗРАБОТАН И ВНЕСЕН Техническим комитетом по стандартизации в нефтегазовой отрасли ТК 49

2    УТВЕРЖДЕН И ВВЕДЕН В ДЕЙСТВИЕ Приказом Комитета по стандартизации, метрологии и сертификации Министерства индустрии и торговли Республики Казахстан от 24 ноября 2004 г. № 391

3    Настоящий стандарт идентичен международному стандарту ИСО 8754:2003 «Нефтепродукты. Определение содержания серы. Рентгеновская флуоресцентная спектроскопия на основе метода энергетической дисперсии»

4 СРОК ПЕРВОЙ ПРОВЕРКИ ПЕРИОДИЧНОСТЬ ПРОВЕРКИ

5 ВВЕДЕН ВПЕРВЫЕ

Настоящий стандарт не может быть полностью или частично воспроизведен, тиражирован и распространён в качестве официального издания без разрешения Комитета по техническому регулированию и метрологии Министерства индустрии и торговли Республики Казахстан

II

Содержание

1    Область применения    1

2    Нормативные ссылки    2

3    Принцип определения содержания серы    2

4    Реактивы и материалы    3

5    Аппаратура    3

6    Образцы и отбор образцов    5

7    Подготовка аппаратуры    5

8    Калибровка    5

9    Процедура проведения измерений    8

10    Расчеты    9

11    Выражение результатов    9

12    Сходимость    9

13    Протокол испытаний    10

III

Алгысез

1    ТК 49 Мунай жоне газ саласындагы стандарттау женшдеп тех ни калы к комитет! Э31РЛЕП ЕНГ13Д1

2    Кдзакстан Республикасы Индустрия жоне сауда министрлжшщ Стандарттау, метрология жоне сертификаттау женшдеп комитетшщ 2004 жылгы 24 царашадагы № 391 буйрыгымен БЕК1Т1Л1П ICKE

цосылды

3    Осы стандарт ISO 8754:2003 «Мунай ешмдерт Куклрт курамын аньщтау. Энергия дисперсиясы эд1с1 непзшдеп рентгещцк флуоресцентп спектроскопия» халы карал ы к стандартына балама.

4 Б1Р1НШ1 ТЕКСЕРУДЩ MEP3IMI    2010 жыл

ТЕКСЕРУДЩ КЕЗЕНД1Л1Г1    5 жыл

5    АЛЕАШ РЕТ ЕНГ131ЛД1

Осы стандартты Кдзакстан Республикасы Индустрия жоне сауда министр лшнщ Техникальщ реттеу жоне метрология женшдеп комитетшщ руксатынсыз ресми басылым ретшде тольщ немесе iinmapa Keniipin басуга, кебейтуге жоне таратуга болмайды

II

Мазмуны

1    Ко л даны л у саласы    1

2    Нормативтж сштемелер    2

3    Кук1рт icy рам ын аныктау кагидаты    2

4    Реактивтер мен материалдар    2

5    Аппаратура    3

6    Улгшер жэне улгшерд1 ipiKTey    4

7    Аппаратураны дайындау    5

8    Мелшерлеу    5

9    0лшеулерд1 журпзу тэрт1б1    8

10    Есептер    9

11    Нэтижелердщ керсетшу1    9

12    ¥цсастьщ    9

13    Сынактар хаттамасы    10

III

К? СТ ИСО 8754-2004 УАЗАУСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫЦ МЕМЛЕКЕТТ1К СТАНДАРТЫ

М¥НАЙ 0Н1МДЕР1 KYKIPT КУРАМЫН АНЬЩТАУ ЭНЕРГИЯ ДИСПЕРСИЯЛЬЩ РЕНТГЕН ФЛУОРЕСЦЕНСИЯСЫ ЭД1С1

Енпзшген кун1 2006-01-01

Осы стандарттьщ колданылуы каушт1 материалдардыц, процесстердщ жонс жабдыцтыц пайдалануын жорамалдайды. Стандартта оны колданумсн байланысты проблемалардьщ барлыгын шешу мацсат CTin кой ы л маган. Осы стандарттьщ пайдаланушысы ез1 цаушшзджт! камтамасыз ету жонс дснсаулыкты коргау жен ш дсп тшеп шараларды колданып, стандарт пайдаланылтанта дешн мшдстлл шектеулердщ колданылу мумкшдшш аныктауы тию.

1 ^олданылу саласы

Осы стандартта нафта, коргасынсыз автомобиль бензиш, орташа му нам дистилляттары, отындык мазут, базалык (нспзп) жагармайлар жонс мунай курам oeniicrcpi си акты мунай ешмдершдеп куюрт курамын энергия дисперсияльщ рентген флуоресценциясы эдклмен аньщтау тэрт1б1н белгшейдг Эдю кушрт курамы 0,03 % (салмац бойынша) бен

5,00 % арасындагы ауцымдагы ешмдерге ко л даны лады.

Ескерту - Осы стандартна сэйкес «пайыз (салман бойынша)» термин! курамбелпспн (заттьщ) салмактык улесш бкжйрсдк

Куклрт курамын аныцтауды журпзуге ауыр металдардьщ, мысалы алкил коргасыннын    кос пал ары    кед ер г i    келт1р\а мумкш.

Концентрацияларда oipHeme жуздеген мг/кг астам болган жагдайда, кремний, фосфор, кальций, оттеп, калий, мырыш, молибден, барий жэне галогенден сияцты элементтер де курк1т курамын аныцтауга кедерп катпрсдг KeOoip Kaaipri замангы куралдар маманныц матрицалык жэне спектрлж кедергшердщ орнын спектрлж деконволюциямен, ал элементаралык тузетудщ орнын кептж регрессиямен толтыруга мумкщцк бсрсдк

Ресми басылым

К? СТ ИСО 8754-2004

Курамы бойынша хош шелк жэне шектш келйрсутектерден айырмашылыгы бар улгшер ушш улпдеп кем1ртегшщ кем1рсутекке аракатынасы (С/Н каты н асы) да, егер каты нас мелшерлеу журпзшген кезде непзге алынтан эталондык материалдардагы кем1ртегшщ керюутекке аракатынасынан айырмашылыгы 6ip немесе oipHcmc есе болса, куклрт курамын аньщтауды журпзуге ыкпал етедк

2    Нормативтнс сштемелер

Осы стандартта келен нормативтш кужаттарга ci л тем с лер пайд аланы лды:

ISO 3170:-^ Мунай суйыктыктары. Сынамаларды кол мен ipi ктсу

ISO 3171-1988 Мунай суйыктыктары. Сынамаларды кубыр жолынан автоматты жолмен ipiieTcy

ISO 4259:1992 Мунай ешмдерк Сынау эдютершщ уксастыгы туралы деректерд1 аныктау жоне колдану.

3    Кук1рт курамын аныктау кагидаты

Талданатын улп рентген сэулесш шыгару кезшен шыгатын сэулелер агыныньщ жолдарына орнатылады. Крздыру энергиясын ⁵⁵Fe сиякты радиоактивл кезден немесе рентген тулкшесшен алуга болады. Куьарт курамын салмак бойынша пайызбен [% (салмак бойынша)] аныктау ушш коздырылатын сипаттамалык рентген сэулеп -импульстар саны елшенш, соньщ непзшде мелшерлеу кисык сызыгыньщ (импульстар саныньщ улпдеп куьарт курамына тэуелдшгшщ кестесшщ) кемепмен талданатын улпдеп куьарт курамы аныкталады. Мелшерлеу кисык сызыгы кушрттщ дэлдш жеткшкл белгш курамы бар б1ркатар улгшердщ (мелшерлеу эталондары) коздырылатын сипаттамалык рентген сэулесш елшеу нэтижелер1 бойынша куры лады.

4    Реактивтер мен материалдар

4.1 Куьарт курамы 20 мг/кг тазалыгы жогары дэрежедеп ак май (жецш парафин майы).

¹¹ Жарияланады (ISO 3170:1988 кайта каралуда) 2

К? СТ ИСО 8754-2004

Егер 8 бол1мде сипатталган мелшерлеу эталондарын дайындау унпн талданатын ошммен б1рдей турдеп суйылткыш колданылатын болса, кушрт курамыньщ ете темен децгейлершде [~0,1% темен (салмак бойынша)] елшеу кезшде матрицалык эсер барынша азаяды. Мундай суйылткышта кушрттщ курамы ете темен, абзалы 2 мг/кг темен болуы тшс.

4.2 Кук1рт курамы белгш кушрт косылыстары мелшерлеу эталондарын дайындау унпн пайдаланылады.

Ескерту - Атаулы кунрт курамы 4.2.1 - 4.2.3 тармактарда белпленген осы тармактарда керсет1лген коспалар жарайды. Бул косылыстардьщ тазалыгы 99 % темен немесе концентрациялар мен коспалар белы л i болган жерлерде сертификатталган материалдар кажет ет1лед1.

4.2.1    Дибензотиофен (DBT), кушрттщ атаулы курамы 17,399 % (салмак бойынша).

4.2.2    Дибутилсульфид (DBS), кушрттщ атаулы курамы 21,915 % (салмаы бойынша).

4.2.3    Тионафтен (бензотиофен) (TNA), кушрттщ атаулы курамы 23,89 % (салмак бойынша).

4.3    Сертификатталган эталондык материалдар: тигтк талдау кезшде солшерлеу кисык сызыгын куруга кажетп белпленген кушрт курамыньщ аукымында стандарттау женшдсп улттык органдардьщ немесе аккредитацияланган жетклзуш шщ материалдары пайдаланылады. Алайда, ocipece кейб1р ауырырак материалдар уш1н коздыруга фондык матрица элаз эсер етедт Сондыктан, келюпеушшктер болган жагдайда, тараптар сертификатталган эталондардыц ортак эталонына келю\з немесе cici тарап та 4.1 жэне 4.2 тармактарда сипатталган материалдар дан эталондар дайындауы тшс.

5 Аппаратура

5.1    Энергетикалык дисперсия эдкл непзшдеп рентген-спектрлш флуоресцентт1 талдауыш: курылымына 5.1.1. - 5.1.6. тармактарда корсетшген функциялардыц барлыгы Kipyi шартымен кез келген жарамды модельд1 колдануга болады. Талдауыш оныц эз1рлеунпсшщ нускауларына сэйкес орнатылуы тшс.

5.1.1    Рентген сэулесшщ 2,5 кэВ (килоэлектронвольт) жогары энергиядагы айтарлыктай агыны бар рентгенд1к коздыру козт

3

К? СТ ИСО 8754-2004

5.1.2    Улгшщ кем дегенде 3 мм бату терецдшш цамтамасыз ететш жоне ауыстырылмалы мелд1р рентген улд1р1мен жабды клалган улг1ге арналган алынып-салынбалы кювета.

Ескерту - Одетте терезеге арналган материал ретшде калындыгы 6 мкм болатын полиэфир, полипропилен немесе поликарбонат улд1р пайдаланылады. Онеркэсштен шыгарылатын полиэфир улд1рде курамында кальцийдщ Moamepi эр Typai болуы мумк1н болгандьщтан, кате нэтижелерге экелу1 мумк1н. Хош шелк кем1рсутектердщ кура мы ете жогары улплер поликарбонат yaaipai epiTin ж1беру1 мумкш.

5.1.3    Сез1мталдыгы жогары рентген детекторы - 2,3 кэВ (килоэлектронвольт).

5.1.4    Сузгшер мен кушрт К_а сэулелерш жэне баска да рентген сэулелерш белуге арналган баска да куралдар.

5.1.5    1нпне импульстарды санау жэне амплитуда импульстарын талдау функциялары к1рет1н электронды сигнал калыптастыру куралдары.

5.1.6    Не санактьщ саналуын, не салмак бойынша пайызбен керсет1лет1н [% (салмак бойынша)] кушрт курамын немесе екеу1н де камтамасыз ететш дисплей немесе принтер.

Ескерту - Егер талдауышта радиоактивт1 коз болса, онда жабдык пен оны пайдалану жолы иондаушы сэуле шыгару кез1н колдануды реттейт1н ережелерге жэне/немесе Радиологияльщ коргау жешндеп хальщаральщ комиссияныц усыныстарына сэйкес келу1 тшс. Радиоактивт1л1к кез1шц осындай ережелерде аньщталган уакыт аралыктарында радиацияныц агып шыгуы тексер1лу1 тшс. Бул кезбен ютелетш барльщ жумыстарды жумыска жарамды калкалаушы жабдык пайдаланатын окытылган жэне кузырлы кызметкерлер журпзу1 тшс.

5.2    Ауыткушылыгы 0,1 мг талдау таразысы.

5.3    Жылжу жылдамдыгы жогары желденбейын араластыргыш.

5.4    Ыдыстар: ушпа заттарга арналган косымша тыгындары бар, сыйымдылыгы 100 мл болатын, бор-силикат шыныдан жасалган тар мойынды, конустык колбалар немесе сыйымдылыгы уксас, тыгындарында полиэтилен немесе политетрафторэтилен тыгыздагыш тесемдер1 бар кутылар.

6 Улгшер жэне улгшерд1 ipiKTey

6.1 Егер баска эдютер керсетшмеген болса, улгшер ISO 3170 немесе ISO 3171 сипатталган эдютерге сэйкес 1р1ктелу1 тшс.

К? СТ ИСО 8754-2004

6.2 Сынак улгшер1 мукият араластырып, белгеннен кешн мунай ешмдершщ улгш ершен ipiKTen алынуы тшс. Туткыр улгшер суйык калыпка ететш температурага дешн кыздырылып, кажет болса, араластыргыш (5.3) пайдаланып б1ртектещцршедг

7    Аппаратураны дайындау

7.1    Талдауыш

Мумкшдшшше, оцтайлы кабпетш сактау унпн аспап ордайым косылып туруы тшс.

7.2    Улгшерге арналган кюветтер

Ко л дан ар алдында кюветтерд1 мукият жуып, кургатып алган жен. Bip ретпк кюветтерд1 кайтадан пайдалануга болмайды. Y л д ip мен манипуляция жасауды барынша азайткан жен.

8    Мелшерлеу

8.1    Жалпы талаптар

Тшсп аукымдагы мелшерлеу эталондарын дайындау уш1н нег1з рет1нде не сертификатталган эталондык материалдар (4.3 тармакты карацыз). не ак майда (4.1 тар мак) еритш кук1ртт1 косы л ы стар дан (4.2 тар мак) дайындалган бастапкы эталондар ко л даны лады.

8.2    Бастапкы эталондарды дайындау

8.2.1    Кем дегенде уш бастапкы эталонная туратын катар дайындалады. Мелшерлеу эатлондарын дайындау унпн не ак маймен араластыру жолымен бастапкы талондар (4.1 тармак) пайдаланылады, не болмаса 8.2.2 тармакшада сипатталган процедура бойынша мелшерлеу эталондарыныц толык аукымы т1келей дайындалады.

8.2.2    Тшст1 ыдыска (5.4 тармак) салынган ак майдыц белг1л1 6ip мелшер1 ОД мг дешнп дэлдшпен елшенед1 (1 кестеш карацыз) де, сосын оган тацдап алынтан кук1ртт1 косылыстыц (4.2 тармак) белг1л1 6ip мелшер1 косылып, 0,1 мг дэлдшпен кайта елшенед1. К^оспа белме температурасында мукият араластырылады.

Инертт1 магнитт1 булгауыш жене араластыргыш курылгы пайдалану усынылады. ¥шпа суйыктыктар болган жагдайда ыдысты тыгындап койган жен, ал коспа абайлап шайкайды немесе с1лкид1.

Уш ондык белг1ге дей1нг1 кук1ртт1ц дэл курамы, w_s, есептел1п, opoip жагдайда ак май мен куьартп косылыстыц косындысына суйене

5