TYTIH CE3ETIH ОРТ ХАБАРЛАГЫШТАРЫ. РАДИОИЗОТОПТЫК.

Жалпы техникалык талаптар. Сынау эд1стер|

ИЗВЕЩАТЕЛИ ПОЖАРНЫЕ ДЫМОВЫЕ. РАДИОИЗОТОПНЫЕ.

Общие технические требования. Методы испытаний

КР СТ 1235-2004

Ресми басылым

Казакстан Республикасы Индустрия жэне сауда миннстрлшшц Техникалык реттеу жэне метрология женшдеп комитет! (Мемстаидарт)

Астана

TYTIH СЕЗЕТШ 0РТ ХАБАРЛАГЫШТАРЫ. РАДИОИЗОТОПТЫК-

Жалпы техникалык талаитар. Сынау эд!стер|

КР СТ 1235-2004

Ресми басылым

Цазакстан Республикасы Индустрия жэне сауда миннстрлншщ Техникалык реттеу жэне метрология жотндеп комитет! (Мемстандарт)

Астана

стук ГОСТ 12.2.003, ГОСТ 12.2.007.0 талаптарына сэйкес болуы жэне радиоизотоптык хабарлагыштын накты турше арналган техникалык кужаттамада белплену! muic.

6.4 Радиоизотоптык хабарлагыштар Б косымшасынын [1] и [2] талаптарына сэйкес болуы тжс.

Радиоизотоптык хабарлагыштардын устждеп гамма- жэне рентген сэулелершщ эквиваленгп мелшершш куцл ыктимал анык мэш бойынша нормалануы жэне ЗмкЗв с'¹ аспауы тжс.

Альфа- жэне бета- сэулел! радиоизотоптык хабарлагыштын бел-сендьи'п ыктимал анык мэш бойынша нормалануы жэне 185 кБк аспауы тжс.

7. Сынау эдктер!

7.1    Жал II ы ережелер!

7.1.1    2 Радиоизотоптык хабарлагыштар мынадай сынак турлершен втюзшедг

а)    кабылдау-етмзу;

э) мерз! мд ix;

б)    типтмс;

в)    акыргы;

г)    сертификаттау.

7.1.2    Кдбылдау-втк1зу сынактарынын колемi радиоизотоптык хабарлагыштын накты турше арналган техникалык кужаттама белпле-недг

7.1.3    Мерз1мдж сынактардын келем1, сыналатын хабарлагыштардын саны радиоизотоптык хабарлагыштын накты турше арналган техникалык ку-жатгамада белпленед!

7.1.4    Типпк сынактарды радиоизотоптык хабарлагыштардын курылымына немесе дайындау технологиясына енпзшен езгер1стер ыкпал eiyi мумкш параметрлерд1 (сипаттамалар) мншетл тексеруд! кездейтш багдарлама бойынша журпзедг

7.1.5    Сешмдиигж акыргы сынауга усынылатын радиоизотоптык хабарлагыштар кабылдау-откгзу сынактарынан eTyi тжс.

Сешмднипн акыргы сынауды, олардыи нэтижелерш багалауды дайындаушы кэс1порын эз1рлеген багдарлама мен сынау эдкл бойынша, ГОС! 27.410 жэне радиоизотоптык хабарлагыштын техникалык кужаттамасына сэйксс журпзедг

7.1.6    Радиоизотоптык хабарлагыштардыц кабылдау-еззазу. мер-31мдхк жэне сертификаттау сынактарыньщ аукымы жоне 6ipi3auiiri А косымшасынын A.I кестеанде керсетшген.

7.1.7    Сынактарды журпзу кез1ндеп параметрлерш елшеу далдь пнщ кателйз 5 %-тен аспауы тшс.

7.1.8    Сынактарды температурасы 18-дел 29 °С-ка дешнп, салыс-тырмалы ылгалдылыгы 45-тен 75 %-ке дейшп жонс атмосфералык кысымы 86-дан 106 к11а-га дейшп калыпты жагдайда журпзедг

7.1.9    Радиоизотоптык хабарлагыштарды сынауды А косымшасынын А.2 кестесшде кврсетшген сынау багдарламасына сэй-кес журпзедг

7.1.10    Радиоизотоптык хабарлагыштарды сынауда колданы-латын бакылау-елшсуэш аппаратурасы, жабдыктар мен кемекил куралдар стандарт! арга жэне радиоизотоптык хабарлагыш гардын тех-никалык кужаттамаларына сэйкес болуы. гексер1лу1 нсмссе белпленген тэрттпен аттестациялануы ти1с.

7.1.1) Радиоизотоптык хабарлагыштарды сынау ушш мелшер1 мен техникалык сипатгамалары ГОСТ 22522 талаптарына сэйкесетш сынак камерасын колдан\ кажет.

7.1.12    Сынау кезшде радиоизотоптык хабарлагыштардын icxe косылу табалдырыгын темендеп формула бойынша сссптелетш бакылауыш ионизациялык камерадагы токтьщ салыстырмалы ©3repici бойынша аныктайды:

Y=l„ Г'-1    (I)

мунда 1₀- ауасы таза бакылауыш ионизациялык камерадагы ток,

А;

1 - шшде аэрозоль бар бакылауыш ионизациялык камерадагы

ток, А.

7.1.13    Сынак камерасындагы тутш косиасын (аэрозоль) аныктау учли ГОС ! 22522 бойынша бакылауыш ионизациялык камера пайдала-нуы ти!с.

f/

7.1.14    Радиоизотоптык хабарлагыштарды сынау кезшде тутш калыптастыргыш материал рстшде ГОСТ 3935 бойынша макта-матадан жасалган шлте немесе темек1 тулж пайдапаны.'пы тшс.

Тутш калыптастыргыш материал ретэнде парафин майы пайда-ланылатын, аэрозоль белшектсршщ орташа диаметр! 0,5-тен 1,0 мкм-гс дейш жэне болшектершщ жалтару корсепапл (1,4 ± 0,1) аэрозоль тузицйрлигп пайдалануга руксат еттедк

Тузшетш аэрозоль болшектершщ сипаттамалары сынак журпзу уакытында туракты болуы тжс

7.2 Сынак жургйзу тэрт1б|

7.2.1    1ске косылу табалдырыгы (5.1.2 т.) жэне 1ске косылу табаллырыгы мэндершщ кайталангыштыгы (5.1.3 т.)

Радиоизотоптык хабарлагыштын юке косылу табалдырыгын жэне icKe косылу табалдырыгынын icxe косылу мвлшерше тэуелдиппн тексеруд1 мынадай б1р1здипкпен журпзедп

7.2.1.1    Тексершетш радиоизотоптык хабарлагышты сынак каме-расына жумыс калпы нд а орнатады жэне косылган кужнде 15 мин устап турады.

Сынак камерасындагы радиоизотоптык хабарлагышты ауа агыныньщ багытына карай багдарлауды еркш тандалады, 6ipaK барлык сынактар уиин туракты болуы тию.

7.2.1.2    Сынак камерасында ауа агынынын (0,20 ± 0,04) м-с ¹ те-пе-тен жылдамдыгын орнатады.

7.2.1.3    Жану ошмдершщ (аэрозоль) мына тепс-тенслздшт! канагатгандыратын коспасын калыптастырады:

0,015 £ ЬУ-ы'й 0,3,    (2)

мунда, А У- жану ожмдер1 коспасынын езгеру молшерк

А/ - елшеулер арасындагы уакыт аралыгы, мин.

7.2.1.4    Радиоизотоптык хабарлагыштар icxe косылган сэтте осы стандарттын (1) формуласы бойынша есептелетш icKC косылу табалдырыгын аныктайды.

7.2.1.5    Сынактарды алты ре*р кайтапайды.

7.2.1 6 Радиоизотоптык хабарлагыш !ске косылу табалдырыгынын ен кеп У_а, _квп жэне ен аз Y _{С1( а}, мэндер! мен У_е„ _К(>„ !У_ец 03 катынасын аныктайды.

7.2.1.7 Егер Y_vnK0n /У_е,,_с, катынасы 1,6 аспаса радиоизотоптык хабарлагыш сынактан on i дсп саналады.

Ескерту - Радиоизотоптык хабарлагыш icKe косылу табаллырыгынын сн аз молшер1 0,2 кем болмауы тик.

7.2.2    Ауа агыны багытынын езгеруже 6epik~riri (5.1.4 т.)

Хабарлагыштын ауа агыны багытынын езгеруше Gepiicrirчн тек-ееруд! мынадай бipiздiлiкneн журпзедг

7.2.2.1    Радиоизотоптык хабарлагышты 7.2.1.2 т. сэйкесетж жагдайларда косады.

122.2    Радиоизотоптык хабарлагыштын кке косылу табалды-рыгын 7.2.1.2 - 7.2.1.4 тт. мазмундалган эдгспен сепз рет аныкгайды. Op6ip 1ске косылу табалдырыгын аныктау атдында хабарлагышты т!к ociHin айналасында (45 ± 3)^с буру кажет.

7.2.2.3    Ен кеп У_е„ _К(„, жзнс ен аз _л аныкгайды, У_{сц К(Ш} /У_{сп т} катынасын есептейдг

7.2.2.4    Егер Y_eHKfm /У_е„_(и катынасы 1,6 аспаса радиоизотоптык хабарлагыш сынактан erri деп саналады.

Ескерту

1    Радиоизототык хабарлагыш icne косылу табалдырыгыныц ен аз мелшер1 0.2 кем болмауы ттс.

2    Келеа сынактарда радиоизотоптык хабарпагышты тексеру кезшде жану ошмдер1 коспасынын (аэрозоль) ен коп мэш белпленген куш icKc косылу табаллырыгынын ен аз куЙ1 деп саналады, радиоизотоптык хабарлагышты тексеру кез1нде жану OHiMacpi коспасынын (аэрозоль) ен. аз мэш белпленген куй! юке косылу табалдырьп ынын ен коп куй1 деп саналады

7.2.3    1ске косылу табаллырыгынын калнына келпитп (5.1.5 т.)

Радиоизотоптык хабарлагыштар icxe косылу табалдырыгы мэш-Hin калпына келпшттгж текссруд! мынадай 6ipiдапкпен журпзедг

7.2.3.1    Радиоизотоптык хабарлагышты оынак камерасына icKC косылу табатдырыгынын ен аз куйжде орналасптралы.

7.2.3.2    Ьар.чык сынататьш радиоизотоптык хабарлагыштардын кке косылу табалдырыгын 7.2.1.2 - 7.2.1.4 тт. млзмундалган эдк бойы-нша аныкгайды.

7.2.3.3    У_С1, _к„„ . У_С1, _(п жэне сыналатын радиоизотоптык хабарлагыштардын кке косылу табалдырыгыныц органа арифметикалык мо-шн Уортаиш аныкгайды.

7.2.3.4 Егер мына тенспдж орындалса радиоизотоптык хабар-лагыш сынактан етп деп саналады:

7.2.4 Ауа агынынын эсерше 6epiiCTiri (5.1.6 - 5.1.7 тт.)

Радиоизотоптык хабарлагыштьщ ауа агыны эсерше 6epiKTiriH тексеруд1 мынадай б1р1здшкпен журпзедг

7.2.4.1    Радиоизотоптык хабарлагышты 7.2.1.2 т. сэйкесетш жагдайларда косады.

7.2.4.2    1ске косылу табалдырыгы ен аз    жэне ен кеп У(р.г)ец

_КМ1 Kyftnepi ушш радиоизотоптык хабарлагьшггын юке косылу табалды-рыгын 7.2.1.2 - 7.2.1.4 тг. мазмундалган эдюпен аныктайды.

7.2.4.3    Сынак курылгысында ауа агыны жылдамдыгынын (1,0 ± 0,2) м- с ^! тепе-тен мэнш белплейдг

7.2.4.4    1ске косылу табалдырыгы ен аз    жэне ен кеп У_()>0)с>(

_коп куйлер1 ушш радиоизотоптык хабарлагыштьщ icxe косылу табалды-рыгын 7.2.1.2 - 7.2.1.4 тт. мазмундалган эдюпен аныктайды.

7.2.4.5    Багдарлануы барынша сезпш сынак камерасына орна-тылган радио-изотопты хабарлагыш улпеше жылдамдыгынын мэш 5 мин imi^ne (10,0 ± 0,5) м с‘ курайтын ауа агынынын (аэрозолсыз) ocepi

ТИП31Лу1 ТШС.

7.2.4.6    Егер темендеп катынас орындалса радиоизотоптык хабарлагыш сынактан етп деп саналады:

0,67 < [У(0,2) с/( аз У(0,2) с/( кпп\ [ У(1,0) сц аз У[1,0) <r// **v/] — 1,5.    (5)

7.2.4.7 Радиоизотоптык хабарлагыш оган аэрозолсыз ауа агыны эсер еткендс (7.2.4.5 т. бойынша) «Дабыл» дабылын 6epMeyi тшс.

7.2.5 Аэрозоль эсер eryi аякталганнан кейж ickc косылу дабы лыныц сакталуы (5.1.8 т.)

Аэрозоль эсер eTyi аякталганнан кейш радиоизотоптык хабар-лагыш 1ске косылу дабылынын сакталуын тексеру мынадай б1р1здЫк-пен журпзшедг

7.2.5.1 Радиоизотоптык хабарлагыштын юке косылу табалды-рыгын 7.2.1.2 - 7.2.1.3 тт. мазмундалган яшс бойынша жасайды.

12.5.2    Радиоизотоптык хабарлагышты сынак камерасынан шыгарып алады.

7.2.5.3 Егер жану ешмдерпнн (аэрозоль) эсер ету) аякталганнан кейш icne косылу дабылы сакталса радиоизотоптык хабарлагыш сы-нактан erri деп саналады.

7.2.6.    Бакыланатын аэрозоль коспасынык шып лабылына oipviaf ыналы ай нал у ы (5.1.9 т.)

Шыгу дабылы такылеттес радиоизотоптык хабарлагышпен бакыланатын аэрозоль коспасынык шыгу дабылына б1рмагыналы айна-луын тексеруд) мынадай б]р1здш]клен журлзедг

7.2.6. ) Радиоизотоптык хабарлагышты сынак камерасына )ске косылу табалдырыгынын ен аз кушнде орналастырады.

7.2.6.2    Сыналатын радиоизотоптык хабарлагыштын icxe косылу табалдырыгын 7.2.1.2 - 7.2.1.4 тт. мазмундагнан эдю бойынша жасайды.

Сынак кезшде (15 с 6ip рет) сынак камерасындагы аэрозоль коспасынык мэнш жэне орт хабарын кабылдау-тсксеру куралынын суйретюсше косылган сыналатын хабарлагышпен бершетш оларга сэй-кес коспанын мэнш белплейдк

7.2.6.3    Егер сынак камерасындагы жану ешмдер) коспасынык алынган мэш сыналатын хабарлагышпен анык алган мэннен 20% ас-пайтын шамада ауыткыса радиоизотоптык хабарлагыш сынактан ©rri деп саналады.

7.2.7    Радиоизотоптык хабарлагыштардын табигаты эртурл1 тутшдерд1 сезуш аныктау ушш отка тез! мд in inn сынауды (5.J.10) КР СТ ГОСТ Р 50898 бойынша репелетш сынау эдютерше сэйкес журпзедг

7.2.8    Жо1 ары температураныц эсерше OepiKTiri (5.3.1 т.)

Радиоизотоптык хабарлагыштын жогары температура (кургак жылу) эсер еткекде жумыска кабшеттьппн сактауын тексеруд1 ГОС!' 28200 бойынша В сынау эд1сшс сэйкес мынадай 51р1зд1л1кпен журпзедг

7.2.8.) Радиоизотоптык хабарлагышты сынак камерасына icKC косылу табалдырыгы ек аз куйшде орналастырады жэне косылган калпында 15 мин. бойы устайды.

7.2.8.2    Сынак камерасындагы температураны 1 °С мин'' аспай-тын жылдамдыкпен (55 ± 2) °С дежн жогарылатады жэнс оптикалык хабарлагышты 2 сагат бойы устайды.

7.2.8.3    Радиоизотоптык хабарлагыштын (55 ± 2) °С температу-рада icxe косылу табалдырыгы мен есептеу уилн осы сынакта жэне 7.2.3 т. бойынша сынактарда алынган icKe косылу табалдырыгынык мэндер1 кабылданган Y„, _kiJY_{ai т} катынасын 7.2.1.2-7.2.1.4 тт. мазмундалган эдь спеп аныктайды.

7.2.8.4    Егер сынак кез1нде «Акау», «Дабыл» дабылдары болмаса жэне Y_elt koJYch о? катынасы 1,6 аспаса радиоизотоптык хабарлагыш сы-нактан orri деп саналады.

7.2.9 Темен температураныц эсерше 6epiK i in (53.2 т.)

Радиоизотоптык хабарлагыш ка коршаган ортанык темен температурасы эсер еткенде жумыска кабшеттиппн сактауын тексеруд1 ГОСТ 28199 бойынша А сынау эдюше сэйкес мынадай б1р1здшкпен журпзед!

7.2.9.1    Радиоизотоптык хабарлагышты температурасы калыпты жагдайга сэйкесетш суык камерасына косылган калпында орналастыра-

ды.

7.2.9.2    Камерадагы температураны техникалык кужатгамада керсетшген теменп шекке дежн 1 °С-мин'^! аспайтын жылдамдыкпен темендстед1 жэне температураны керсетшген шекте 2 сагат бойы устап турады

7.2.9.3    Усталым аякталганнан кешн радиоизотоптык хабарлагышты камерада калдыру ке;кж, ондагы температура 5.3.2 т. керсетшген мэнге дежн б1рт1ндеп жогарылатылуы тжс.

7.2.9.4    Радиоизотоптык хабарлагышты 7.1.8 т. керсетшген жагдайларда 1 сагат бойы устайды.

7.2.9.5    Радиоизотоптык хабарлагышты сынак камерасына icxe косылу табалдырыгы ен аз кужнде орналастырады.

7.2.9.6    Радиоизотоптык хабарлагыштын icKe косылу табалдырыгы мен ессптеу уилн осы сынакта жэне 7.2.3 т. бойынша сынактарда олшенген icKC косылу табалдырыгынык мэндер1 кабылданган Y_ei, _KOJY_eH ш катынасын 7.2.1.2 - 7.2.1.4 тт. мазмундалган эдюпен аныктайды.

7.2.9.7    Егер сынак кезшде «Акау», «Дабыл» дабылдары болмаса жэне Y_el( ynrJYgjf л катынасы 1,6 аспаса радиоизотоптык хабарлагыш сы-нактан erri деп саналады.

7.2.10    Жогары ылгалдылыктын эсершс 6epiirriri (53.3 т. бойынша)

Радиоизотоптык хабарлагышка жогары ылгаллылык (ылгал жы-лу) эсер еткенде жумыска кабшеттЫпн сактауын тексеруд! ГОСТ Т 28201 бойынша Са сынау эдюше сэйкес мынадай б1р!здшкпен журпзедь

7.2. i0.1 Радиоизотоптык хабарлагышты температурасы калыпты жагдайга сэйкесепн жылу жэне ылгал камерасына косылган калпында орналастырады. Хабарлагышты косылган калпында 15 мин. бойы устайды

7.2.10.2    Камерадагы салыстырмалы ылгалдылыкты плюс (40 ± 2) °С температурада (93 ±3) % дейш жетазед1 жэне радиоизотоптык хабарлагышты осы жагдайда 2 тэулнс бойы устайды.

7.2.10.3    Белгшенген мерз1м аякталганнан кеШн радиоизотоптык хабарлагышты 7.1.8 т. корсетшген жагдайларда 1 с бойы устайды.

7.2.10.4    Радиоизотоптык хабарлагышты сынак камерасына icxe косылу табалдырыгы ен аз куйжде орналастырады.

7.2.10.5    Радиоизотоптык хабарлагыштын icKe косылу табалдырыгы мен есептеу ушш осы сынакта жэне 7.2.3 т. бойынша сынактарда елшенген icne косылу табалдырыгынын мэндер1 кабылданган Y_eifKOn/Y_C4a3 катынасын 7.2.1.2-7.2.1.4 тт. мазмундалган эд1спен аныктайды.

7.2.10.6    Егер сынак кез|'нде «Акау», «Дабыл» дабылдары болма-са жэне Y_a, _KOJY_{eh aj} катынасы 1,6 аспаса радиоизотоптык хабарлагыш сынактан етп деп саналады.

7.2.11    Дара механикалык соккыляр{а frepiieriri (53.4 т.)

Радиоизотоптык хабарлагышка дара механикалык соккы эсер еткенде жумыска кабтетплтн сактауын тексеруд1 ГОСТ 28213 бойынша сынау эдюше сэйкес мынадай б1р1зд1пжпен журпзед1

7.2.11.1    Механикалык закымдалудын жоктыгына коз жетмзу ушш радио-изотопты хабарлагыштьщ курамдас бол штерт карап тексе-ред1.

7.2.11.2    Радиоизотоптык хабарлагышты косылган калпында 15 мин. бойы устайды.

7.2.11.3    Параметрлер1 5.3.4 т. корсеты ген езара перпендикуляр уш ось бойынша алты багытта т1збектелген уш соккы бередг

7.2.11.4    Радиоизотоптык хабарлагышты сынак камерасына icKe косылу табалдырыгы ен аз кужнде орналастырады.

7.2.11.5    Радиоизототык хабарлагыштын icxe косылу табалдырыгы мен ссептеу ушж осы сынакта жэне 7.2.3 т. бойынша сынактарда елшенген icKe косылу' табалдырыгынын мэндер1 кабылданган Y_{eh K6}JY^ „ каты нас ын 7.2.1.2-7.2.1.4 тт. мазмундалган эдюпен аныктайды.

7.2.11.6    Егер сынак кез1нде «Акау», «Дабыл» дабылдары болма-са жзне Y_{ei1 KO}JY_{eif а}, катынасы 1,6 аспаса радиоизототык хабарлагыш сынактан етп дел саналады.

7.2.12    Тйкелей механикалык соккыга 6epiKiiri (5.3.5 т.)

7.2.12.1    Радиоизотоптык хабарлагыштын кунп 1,9 Дж тжелей механикалык соккы эсерше 6epiKTiriH КР СТ 1187 бойынша сынау эдГ ciHe сэйкес журпзед1

7.2.12.2    Тексеру аякталганнан кешн радиоизотоптык хабарлагышты сынак камерасына icne косылу табалдырыгы ец аз кужнде орналастырады.

7.2.12.3    Радиоизототык хабарлагыштын icxe косылу табалдырыгы мен есептеу уипн осы сынакта жэне сол хабарлагышты 7.2.3 т. бойынша сынаганда алынган icKe косылу табалдырыгынын мэндер1 кабылданган Y_{cli K(m}/Y_e,_{ катынасын 7.2.1.2-7.2.1.4 тт. мазмундалган эдГ спен аныктайды.

7.2.12.4    Егер сынак кез1нде «Акау», «Дабыл» дабылдары болма-са жзне Y_e,_{f KM}JY_{eii as} катынасы 1,6 аспаса, механикалык закымдалу бол-маса радиоизототык хабарлагыш сынактан етп дел саналады.

7.2.13    Синусоидальд! Д|р1лге 6epiKTiri (5.3.6 т.)

Радиоизототык хабарлагышка синусоидальд1 д1ргп зсер еткенде жумыска кабшеттппгж сактауын тексеруд1 ГОСТ 28203 бойынша сынау эдктершс сэйкес мынадай б1р1здшкпен журпзедг

7.2.13.1    Механикалык закымдалудын жоктыгына коз жетк1зу ушш радио-изотопты хабарлагыштын курамдас бел1ктерш карал тексе-редг

7.2.13.2    Косылып турган хабарлагышка параметрлер1 5.3.6 т. корсстшген озара перпендикуляр уш багытта д1рш эсерж типзед1, ось-тердщ 6ipcyi калыпты жинактау жазыктыгына перпендикулярлы болуы Tnic.

7.2.13.3    Радиоизотоптык хабарлагышты сынак камерасына icne косылу табалдырыгы ен аз куйшде орналастырады.

7.2.13.4    Радиоизотоптык хабарлагыштын 1ске косылу табалдырыгы мен есептеу удин осы сынакта жэне сол хабарлагышты 7.2.3 т. бойынша сынаганда алынган icne косылу табалдырыгыныц мэндер1 кабылданган Y_a<KnJY_e,_l(n катынасын 7.2.1.2 - 7.2.1.4 тт. мазмундалган эд1-спен аныктайды.

7.2.13.5    Ег-ер сынак кез1нде «Акау», «Дабыл» дабылдары болма-са жэне Y_a, _KMJY_{clf т} катынасы 1,6 аспаса радиоизотоптык хабарлагыш сынактан erri дсп саналады.

7.2.14 Ток кернеушщ езгеруше 6epiKTii i (5.3.7 - 5.3.8 тт.)

Радиоизотоптык хабарлагыштын ток кернеушщ езгеруше 6epiK-т!пн тексеруд1 мынадай б1р1здшкпен журпзедк

7.2.14.1    Радиоизотоптык хабарлагышты сынак камерасына icne косылу табалдырыгы ен аз кужнде орналастырады, токтын номиналды мэнш белплейд! жэне косылган калпында 15 мин. бойы устайды.

7.2.14.2    Хабарлагыштын техника.>ык кужаттамасында керсетшген ток кернеушщ жогаргы шепне сэйкесетш радиоизотоптык хабарлагыштын ток кернеуш белплейдь Хабарлагышты 5 мин. бойы устайды.

7.2.14.3    Радиоизотоптык хабарлагыштын icxe косылу табалды-рыгын 7.2.1.2 -7.2.1.4 тт. мазмундалган одкпен аныктайды.

7.2.14.4    У_С,_1К0„ жэне Y_clf(n, Y_e,_(KOJY_aii11 катынасын аныктайды.

7.2.14.5    Хабарлагыштын техника.) ык кужаттамасында керсетшген ток кернеушщ томенп шепне сэйкесетш радиоизотоптык хабарлагыштын ток кернеуш белплешн жэне 7.2.14.3, 7.2.14.4 тт. сы-нактарды кайталайды.

7.2.14.6    Егер мына тенседик орындалса радиоизотоптык хабарлагыш сынактан erri деп саналады:

* 1Д    (6)

Ескерту

1    Ток кернеуinin номиналды мэш 5.3.7 т. Kcirripijn ен катардагы мэндс-рге сэйкес болуы тшс.

2    Радиоизотоптык хабарлагыштын icKc кос».'чу табалдырыгыныц ен аз мэж 0.2 кем болмауы Tiiic.

Алгысоз

1    Казакстан    Республикасы    Твтенше    жагдайлар    жв1п_Нд_ег|

агентт1пнщ «Орт каушс(зд<п жэне азаматтык корганыс жотндсп арнайы гылыми-зерттеу орталыгы» Республикалык мсмлексгпк казыналык кэсшорны Э31РЛЕД1

2    Казакстан    Республикасы    Тетенше    жагдайлар    женшдеп

агенгппнщ Мемлскетпк ортке карсы кызмет1 департамент! ЕНГ13Д1

3    Казакстан Республикасы Индустрия жэне сауда министрл1пнщ Стандарттау, метрология жэне сертификаттау жошндсп комитетжж 31 мамырдагы 2004 жылгы № 144 буйрыгымен БЕК1Т1ЛГГ1 KYUJIHE ЕНГ131ЛД1

4    Осы стандарт МЭК-839-1-1-88 «Дабыл сигнализациясыньщ жуйелерк 1-бвл1м. Жалпы талаптары. 1-тарау. Жалпы талаптары» халыкаралык стандарттыц талаптарына стандартка енпзжген жэне мэпнде курсивпен белгменген тсхникалык талаптар бел1м1 бойынша сэйкес.

5 ЫР1НШ1 ТЕКСЕРУДЩ MEP3IMI    2009 жыл

ТЕКСЕРУДЩ КЕЗЕНД1Л1Г1    5 жыл

6    АЛГАШКЫ РЕТ ЕНГ131ЛД1

Осы стандартгы Казакстан Республикасы Индустрия жэне сауда министрлтнщ Техникалык реттеу жэне мегрология жешндеп комитетжщ руксатынсыз ресми басылым ретжде голык немесе жартылай кайталауга, кобейтуге жэне таратуга болмайды

7.2.15    Ток керне)! полярлыльи ынын езгеруше Gepiicriri

(53.9 т.)

Радиоизотоптык хабарлагышты корландыргыш кернеу полярлы-лыгынын езгеруше 6epiKTiriH тексеруд! мынадай б1р1зд1гпкпен журпзедг

7.2.15.1    Радиоизотоптык хабарлагышты 7.2.1.2 т. сэйкес жагдайларда косады.

7.2.15.2    Ток KepneyiHiH полярлылыгын Kepi езгертед1 жэне радиоизотоптык хабарлагышты 5 мин. бойы устайды.

7.2.15.3    Ток кернеушщ тжелей полярлылыгын калпына кел'пре-

дг

7.2.15.4    Радиоизотоптык хабарлагышты сынак камерасына icKe косылу табалдырыгы ен аз куйшде орналастырады.

7.2.15.5    Радиоизотоптык хабарлагыштын icxe косылу табалды

рыгы мен есептеу ушш осы сынакта жэне сол хабарлагышты 7.2.3 т. бойынша сынаганда алынган icxe косылу табалдырыгыныц мэндер1 кабылданган    катынасын    7.2.1.2 - 7.2.1.4 тг. мазмундалган эд1-

спен аныктайды.

7.2.15.6    Егер сынак кез1нде «Акау», «Дабыл» дабылдары болма-са жэне У_{еч Kt}JY_ai ^ катынасы 1,6 аспаса радиоизотоптык хабарлагыш сынактан етп деп саналады.

7.2.16    Гутынылатын цуат (53.10 т.)

Радиоизотоптык хабарлагыш тутынатын куаттын мэжн тексеру-ц\ мынадай б1р1здипкпен журпзед!

7.2.16.1    Радиоизотоптык хабарлагышты 7.2.1.2 т. сэйкес жагдайларда косады.

7.2.16.2    Корландыргыш кернеудщ номиналды мэшнде тутынылатын ток мэшн елшейдь

7.2.16.3    Тутынылатын куат мэн1н мына формула бойынша есеп-

тейдг

Ртутын Iтутыч ' Уна\г

7.2.16.4 Егер тутынылатын куаттын есептелген мэш осы норма-лардьщ 5.3.10 т. керсетшген мэннен аспаса радиоизотоптык хабарлагыш сынактан етп деп саналады.

Мазм^ны

1    Кол дан ыл у саласы    1

2    Нормативен сштемелер    1

3    Аныктамалар    3

4    Жжтелу1    3

5    Жалпы техникалык талаптар    3

6    Каушаздж талаитары    6

7    Сынау эд1стер1    7

А косымшасы Радиоизотопты хабарлагыштарды кабылдау-етшзу,

мерзгмдж жэне сертификаттык сынаудын аукымы мен 6ipi3Aixriri    21

Б косымшасы Библиография    25

ку СТ 1235-2004 КАЗАКСТАН РЕСНУБЛИКАСЫНЫН, МЕМЛЕКЕТТ1К СТАНДАРТЫ

TYTIH СЕЗЕТШ 0РТ ХАБАРЛАГЫ1ПТАРЫ. РАДИОИЗОТОПТЫК.

Жалпы техникалык талаптар. Сынау эд1стер1

Енпз1лген Kyui 2005.06.01

1    Колданылу саласы

Осы стандарт Казакстан Республикасы аумагында сатылатын отандык жэне шет елде шыгарылатын тутш сезетш радиоизотоптык ерт хабарлагыштарына (будан opi мэтшде-радиоизотоптык хабарлагыштар) таралады, олардын жалпы техникалык талаптары мен сынау эдютерш белплейдг

Стандарттьщ ережелер1 OHiM шыгаруды эз1рлеуде жэне уйымдастыруда, жет1лд1руде жэне ожмд! етюзуде колданылады.

Осы стандарт ертп табудыц автоматты куралдары рет1нде гимарат белмелер1ндс жэне эртурл1 курылыстарда пайдалануга ара-налган радиоизотоптыкк хабарлагыштарга таралады.

Радиоизотоптык хабарлагыштар елшеу куралдары болып табы-

лмайды.

Стандарт Kayirrri ортанын ауасы ыктиярсыз экеленетш тутш сезетш радиоизотоптык ерт хабарлагыштарына жэне арнайы максазтагы хабарлагыштарга таралмаиды.

Осы стандартта катршген радиоизотоптык хабарлагыштардын техникалык талаптары мен сынау эдютер1 м1ндетп болып табылады.

2    Нормативтш сипемелер

Осы стандартта мынадай нормативен кужаттарга ситтемелер пайдаланылган:

КР СТ 1166-2002 0рт сеащру техникасы. Ж1ктелу1. Терминдер мен аныктамалар.

КР СТ 1167-2002 Орт сонд1ру автоматикасы. Жнстелуь Терминдер мен аныктамалар.

Реем и басылым

КР СТ 1187-2003 0рт хабарлагыштары. ЖжтелуГ Жалпы техни-калык талаптар. Сынау эдютерк

КР СТ ГОСТ Р 50898-2004 0рт хабарлагыштары. Отка тез1мд1л1пн сынау эдютерк

ГОС! 2.601-95 ККБЖ. Пайдалану кужаттары

ГОСТ 9.014-78 ТЕСБЖ. Буйымнын тот басу дан уакытша корганышы. Жалпы талаптар.

ГОСТ 12.1.004 - 91. ЕКСЖ. 0рт каушЫздт. Жалпы талаптар.

ГОСТ 12.2.003-91 ЕКСЖ. OaaipicTiK жабдыктар. КаушЫздплнщ жалпы талаптары.

ГОСТ 12.2.006 - 87 (ХЭК 65-85) Уялы электронды аппаратура мен оган уксас турмыстык жэне жалпы пайдалануга арналган курылгынын каушЫздшк Жалпы талаптар жэне сынау эдктерь

ГОСТ 12.2.007.0-75 ЕКСЖ. Электротехникалык буйымдар. Кауйклздншш жалпы талаптары.

ГОСТ 27.410-87 Гехниканьщ сешмдтйл. Сешмдипк керсетюштерш бакылау эд1стер1 жэне сежмдш»сп тексеру сы-нактарынын жоспары.

ГОС7‘ 3935-81 Темею. Жалпы техникалык шарттар.

ГОСТ 14)92-96 Жуктерд1 танбалау.

ГОС!' 14254-96 (ХЭК 529-89) Сырткы к.абат камтамасыз ететш коргану дэрежеск (Код 1Р).

ГОСТ 17925-72 Радиациялык Kayin белгйл.

ГОСТ 22522-91 Радиоизотоптык ерт хабарлагыштары. Жалпы техникалык шарттары.

ГОСТ 28)99-89 (МЭК 68-2-1-74) Сырткы факторлардын эсерше сынаудын Heri3ri эдктерь 2 бел1м. Сынактар. Сынак А: Суык.

ГОСТ 28200-89 (МЭК 68-2-2-74) Сырткы факторлардын эсерше сынаудын непзп эдютерй 2 бел1м. Сынактар. С'ынак В: К¥Р^гак жылу.

ГОСТ 28201-89 (МЭК 68-2-3-69) Сырткы факторлардын эсерше сынаудын непзп эдютерк 2 бол1м. Сынакгар. (ынак Са: Ылгалды жылу, туракты режим

ГОС!' 28203-89 (МЭК 68-2-6-82) Сырткы факторлардын эсерше сынаудын непзп эд1стерй 2 бол1м. Сынактар. С ынак Fc жэне жетекип-п\к: Д1рш (синусоидальд1).

ГОСТ 28213-89 Сырткы факторлардын эсерше сынаудын непзп эдктерг 2 бол1м. Сынактар. Сынак Еа жэне жетекшпнк: Дара соккы.

3 Аныктамалар

Осы стандартта KP СТ 1166 жэне KP СТ 1167 сэйкес терминдер мен аныктамалар колданылады.

4.    Ж|ктелу1

4.1    0рт хабарлагыштарынын жнстелу1 КР СТ 1187 бойынша.

4.2    Оган косымша осы стандартта радиоизотоптык хабар-лагыштардын шыгу дабылы Typnepi бойынша ж1ктелу1 белгшенген.

4.2.1    Радиоизотоптык хабарлагыштар exi турге белшедг

-    шыгу дабылы дискреттк

-    шыгу дабылы такылеттес.

5.    Жалпы техникалык талаптар

5.1    Арналу талаптары

5.1.1    Радиоизотоптык хабарлагыштар осы стандарттьщ жэне бе-лпленген тэртшпен бектлген хабарлагыштардын накты турше ар-налган техникалык кужаттаманьщ талаптарына сэйкес болуы ти»с.

5.1.2    Радиоизотоптык хабарлагыштьщ icxe косылу табалдырыгы салыстырмалы б1рл1ктщ 0,2-ден 3,0 дейшп шамасында болуы тжс.

5.1.3    Радиоизотоптык хабарлагыштьщ icxe косылу табалдырыгы icxe косылу мелшерже тэуелд1 болмауы тжс (кайталангыштык).

5.1.4    Радиоизотоптык, хабарлагыштыц icKe цосылу табалдырыгы ауа агыны багытыныц взгеруЫе mayendi болмауы muic.

5.1.5    Радиоизотоптык хабарлагыштьщ icxe косылу табалдырыгы барлмк улплер ушш б1рдей болуы тжс (калпына келу).

5.1.6    Радиоизотоптык, хабарлагыштыц icKe цосылу табалдырыгы ауа агыны 1,0 (±0,1) м с'¹ жылдамдыкпен эсер еткенде озгермеу! muic.

5.1.7    Ауа агынынын (10,0 ± 0,5) м • с*¹ жылдамдыгында радиои-зотоптык хабарлагыш «Дабыл» жал га н дабылын 6epMeyi тжс.

5.1.8    Радиоизотоптык, хабарлагыштьщ 1ске цосылу дабылы жану ошмдершщ (аэрозоль) эсер emyi аяцталганнап кешн сацталуы muic.

5.1.9    Шмгу дабылы такылеттес радиоизотоптык хабарлагыш бакыланатын жану ожмдер» (аэрозоль) коспасмнмц шыгу лабылына oi-рмагыналы ай нал у ын камтамасыз ет>м тшс.

5.1.10    Радиоизотоптык хабарлагыштар KP СТ ГОСТ Р 50898 та-лаптарына сойкес табигаты эртурл1 тутждерд! сезпигпп бойынша Ж1К-Te.nyi Tnic.

5.2 Се!пмл1Л1к талаптары

5.2.1    Радиоизотоптык, хабарлагыш тэул'к боиы }здЫЫз .жумыс icmeyre арналуы muic.

5.2.2    Радиоизотоптык хабарлагыштын орташа ютемей калу KepceTKimi 60000 сагаттан кем болмауы Tnic.

Ескерту - Бузылмауынын. сакталуынын жэне узакка жарамдылык керсетк1штерш нормалау шарттары радиоизотпты хабарлагыштын техникалык кужаттамасында керсетшу! тшс.

5.3    Сырткы асер факторларына GepiKTiriHe койылатын галантир

5.3.1 Рабиошотоптык, хабарлагыш мэш хабарлагыштын техникалык кужапамасында белгтленген, 6ipan 55 °С-ган томен бол-майтын жогары температура эсер сткендс .жумыс цабтеттте'т сацтауы muic.

5.3.2. Радиоизотоптык хабарлагыш мэж хабарлагыштын техникалык кужаттамасында белпленген, oipax 10 °С-тан жогары бол-майтын томен температура эсер еткенде жумыс цаб'тетттгм сацтау’ы muic.

5.3.3    Радиоизотоптык, хабарлагыш 40 °С температурада (95 ± 3) % ауадагы сачыстырмалы ылгалдылыц э:ер еткенде жумысца цабшетттглн сацтауы muic.

5.3.4    Радиоизотоптык, хабарлагыш М1>,надай сипаттамалары бар дара соццы эсер сткеннен кеит жумысца цабшетпилйчн сацтауы muic:

-    соццы серптЫ'щ nimini - жартылаи синусоид:

-    соццы серп in in ill узацтыгы - 6 мс:

-    уде ту uteri - (100-20M)g.

мунда, М - хабарлагыиопыц сапмагы (кг)

у - жерди/ тартылыс кушмен шарттасцан стандартты

уде ту:

-    соццы эсер ememiu багыттардыц сань 6:

- эр багытта соццылау саны - 3.

5.3.5    Радиоизотоптык хабарлагыш куш! (1,9 ± 0,1) Дж тжелей механикалык соккынын эсершен кейш жумыска кабшеттшпн сактауы тию.

5.3.6    Радиоизотоптык хабарлагыш 10-нан 55 Гц-ке дежнп жт-лж аукымында ыгысу амплитудасы 0,35 мм синусоидальд/ dipin эсер еткенде жумысца кдбтеттшгт ащтауы muic.

5.3.7    Радиоизотоптык хабарлагыштарга ток кернеушщ номинал-ды мэнш: 6. 9, 12, 18, 20, 24 жэне 30 В катарынан тандау кажет.

5.3.8    Радиоизотоптык, хабарлагыш ток; кернеушщ номиналды мэннен ±30 % молшер!нде взгеруше берш болуы muic.

5.3.9    Радиоизотоптык; хабарлагыш ток, кернеутщ полярлы-лыгыныц взгеруше шыдамды болуы muic.

5.3.10    Радиоизотоптык хабарлагыш тутынатын ток кушшщ мэш 0,3 Вт аспауы тию.

5.4 Курылымына коны л азын талаптар

5.4.1    Радиоизотоптык; хабарлагыш оныц жумысца цабшеттшгт тексеруге арналган щрылгымен ж.абдыцталынуы muic.

5.4.2    Радиоизотоптык, хабарлагыштын цызыя mycmi салынба-лы оптикалыц icne цосылу индикаторы болуы muic.

5.4.3    Радиоизотоптык хабарлагыштын коргалу денгеж ГОСТ 14254 сэйкес болуы тию. Кабыктын imiHe катты денслердщ тусушен коргауды сипаттайтын 6ipiHiui сан 4-тен кем болмауы тию.

5.4.4    Радиоизотоптык хабарлагыштардын салмагы мен габарит-TiK келемдерк оныц техникалык кужаттамасында белпленген мэнге сэйкес болуы тию.

5.5 Жинакталынуы

5.5.1    Радиоизотоптык хабарлагыштын жеткеру жинагы оны жи-нактау, icxe косу-жендеу жумыстарын журпзуд1 жэне стандартка сэйкес келмейтж жабдыктар мен аспаптарды колданбай пайдаланылуын камтамасыз сту! тию.

5.5.2    Коса бершстш жалгастыргыш тет1ктер мен косалкы белшектердщ Ti3iMi жэне мелшер1 радиоизотоптык хабарлагыштын техникалык паспортында белплену! THic

5.5.3 ГОСТ 2.601 сэйкес орындалган пайдалану к,ужаттамасы буиымдарга цоса Ctepinyi muic.

5.6 Орау

5.6.1    Радиоизотоптык хабарл агыштар ГОСТ 9.014 талаптарына сэйкес тот басудан коргалган тутыну корабына орап салынуы.

5.6.2    Радиоизотоптык хабарл агышзар засыматдау ж?не сактау кез1нде оны закымдалудан коргау максазында тасымаздауыш ыдыска сазынуы тию.

5.6.3    Радиоизотоптык хабарлагыштарлы з'емпературасы 15-тен 40 ^иС-ка дежн, ауанын сазыстырмазы ылгалдмлыгы 80 %, коршаган ортада агрессивзз коспазары жок. желдеззлетш жабык белмедс орау кажет

5.7 Танбалау

5.7.1    Радиоизотоптык, хабарпагышты тацбалау к,урамында мынадаи малшеттер бопуы muic:

-    шартты белгю;

-    даиындалган жылы:

-    ГОСТ J4254 бойынгиа хабарлагыи/ цабыгыныц цоргалу децгеш;

-    дайындаушыныц may ар лык, 6cwici;

-    реттЫ HOMipi;

-    паидаланыпатын радионуклид туртщ Kopceminyi:

-    ГОСТ 17925 боиынша радиация пык, цаут 6en?ici;

-    иондаушы сэуле квзтщ oencendiniri.

Косымша жазбалар радиоизотоптык хабарлагыштын техникалык кркаттамасыкда корсеззлуз тию.

5.7.2    Танбаны сату орны жэне ?>д1с1 радиоизозопзык хабар-лагыштын техникалык кужазтамасындагы сызбааарда корсеззлуз тию.

5.7.3    Тасымалдау танбаларынын мазм^ны мен сазу орны ГОСТ 14192 жэне Б косымшасыньщ [3] талапзарына сэйкес болуы тию.

6. Kayinci3jiK талапз ары

6.1    Радиоизотоптык хабарпагыш ГОСТ 12.1.004 жэне ГОСТ 12.2.007.0 бойынша цаутсгздЫ талаптарына слйкес болуы muic.

6.2    Радиоизотоптык, хабарлагыш бу титан жагдайда ГОСТ 12.2.006 сэйксс bayincifdiK талаптарын цанагиштандыруы muic.

6.3    Радиоизотоптык хабарлагыштар зпектр к,аутЫздтнщ талаптарына сриксе болуы. жинацтау жри с реттсу жумыстарын жур.чзу кезшде цызмет коре с туш i цурамныц lyiyinchdiciti цамтамасыз 6